Bộ giáo dục và đào tạo
trờng đại học nông nghiệp hà nội
----------





---------- nguyễn xuân giáp
Đánh giá hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp
TRÊN ĐịA BàN huyện Lơng Tài, tỉnh Bắc Ninh
Luận văn thạc sĩ nông nghiệp Chuyên ngành : Quản lý đất đai
Mã số : 60.62.16
Ngời hớng dẫn khoa học: pgs.ts. đoàn văn điếm Hà Nội - 2009
Trng i hc Nụng nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nụng nghip
i

Trng i hc Nụng nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nụng nghip
iiLời cảm ơn

Trong quá trình thực hiện đề tài tôi đ nhận đợc sự giúp đỡ nhiệt tình
và sự chỉ bảo ân cần của các Thầy, Cô giáo trong khoa Tài nguyên và Môi
trờng - Trờng Đại học Nông nghiệp Hà Nội, các thầy, cô đ tạo điều kiện để
tôi hoàn thành báo cáo tốt nghiệp này.
Trớc hết tôi xin cảm ơn chân thành nhất tới thầy giáo PGS.TS Đoàn
Văn Điếm đ giúp đỡ tận tình và trực tiếp hớng dẫn tôi trong suốt thời gian
thực hiện đề tài.
Tôi xin chân thành cảm ơn sự dạy dỗ, chỉ bảo ân cần của các Thầy, Cô
giáo trong khoa Tài nguyên và Môi trờng, trờng Đại học Nông nghiệp Hà
Nội trong suốt thời gian tôi học tập tại trờng.
Tôi xin chân thành cảm ơn Sở Tài nguyên và Môi trờng tỉnh Bắc
Ninh, Phòng Tài nguyên và Môi trờng, Phòng Nông Nghiệp và phát triển

1.3 Yêu cầu của đề tài 4
2 Tổng quan tài liệu 5
2.1 Vấn đề hiệu quả và đánh giá hiệu quả sử dụng đất 5
2.2 Đánh giá hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp 15
2.3 Tình hình nghiên cứu nâng cao hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp 23
3 Nội dung và phơng pháp nghiên cứu 29
3.1 Đối tợng và phạm vi nghiên cứu 29
3.2 Nội dung nghiên cứu 29
3.3 Phơng pháp nghiên cứu 30
4 Kết quả nghiên cứu 34
4.1 Điều kiện tự nhiên huyện Lơng Tài, Bắc Ninh 34
4.1.1 Vị trí địa lý 34
4.1.2 Địa hình, địa chất 34
4.1.3 Đặc điểm khí hậu, thủy văn 35
4.1.4 Tài nguyên đất 37
4.2 Điều kiện kinh tế x hội huyện Lơng Tài 42
4.2.1 Đặc điểm nhân văn 42
Trng i hc Nụng nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nụng nghip
iv4.2.2 Dân số và lao động 42
4.2.3 Thực trạng phát triển cơ sở hạ tầng 44
4.3 Tình hình sử dụng đất của huyện Lơng Tài 46
4.3.1 Hiện trạng sử dụng đất đai 46
4.3.2 Thực trạng sử dụng đất nông nghiệp 48
4.3.3 Các tiểu vùng kinh tế sinh thái của huyện Lơng Tài 49
4.3.4 Giá trị sản xuất nông nghiệp của huyện 51
4.4 Đánh giá hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp 52
4.4.1 Các loại hình sử dụng đất nông nghiệp 52

FAO Food Agricultural Organization (Tổ chức nông lơng Quốc tế)
GTSX Giá trị sản xuất
GTGT Giá trị gia tăng
IRRI International Rice Research Institute (Viện lúa Quốc tế)

KT-XH Kinh tế x hội
LĐ Lao động
LUT Land Use Type (Loại hình sử dụng đất)
NS Năng xuất
TNHH Thu nhập hỗn hợp
THCN Trung học chuyên nghiệp
UNDP Tổ chức phát triển Liên hợp quốc
UNEP
Chơng trình Bảo vệ môi trờng của Liên hợp quốc
VAC Vờn ao chuồng

Trng i hc Nụng nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nụng nghip
viDanh mục bảng

STT Tên bảng Trang

4.1 Một số chỉ tiêu khí hậu ở Bắc Ninh 36
4.2 Các nhóm đất chính ở huyện Lơng Tài, tỉnh Bắc Ninh 38
4.3 Tình hình biến động dân số huyện Lơng Tài 43

4.5 Trồng cà rốt ngoài bi tại x Lai Hạ 69
4.6 Niềm vui của ngời nông dân thu hoạch cà rốt 69

Trng i hc Nụng nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nụng nghip
11. Mở đầu

1.1. Tính cấp thiết của đề tài
Đất đai là tài nguyên quốc gia vô cùng quý giá, là t liệu sản xuất đặc
biệt, là nguồn nội lực, nguồn vốn to lớn của đất nớc, là thành phần quan
trọng của môi trờng sống, là địa bàn phân bố của các khu dân c, xây dựng
các cơ sở kinh tế, văn hoá, x hội, an ninh, quốc phòng. Chúng ta biết rằng
không có đất thì không thể sản xuất, cũng không có sự tồn tại của con ngời
và đất là vị trí đặc biệt quan trọng với sản xuất nông nghiệp.
Nông nghiệp là hoạt động sản xuất cổ nhất và cơ bản nhất của loài
ngời [4] . Hầu hết các nớc trên thế giới đều phải xây dựng một nền kinh tế
trên cơ sở phát triển nông nghiệp dựa vào khai thác tiềm năng của đất, lấy đó
làm bàn đạp cho việc phát triển các ngành khác. Vì vậy, tổ chức sử dụng
nguồn tài nguyên đất đai hợp lý có hiệu quả cao theo quan điểm sinh thái và
phát triển bền vững đang trở thành vấn đề mang tính toàn cầu. Điều mà các
nhà khoa học trên thế giới quan tâm là làm thế nào để sản xuất ra nhiều lơng
thực, thực phẩm đáp ứng cho những ai có nhu cầu, trong khuôn khổ x hội và

diện tích đất đai năm 2007 của cả nớc Việt Nam với tổng diện tích tự nhiên
là 33.121.159 ha, trong đó đất nông nghiệp chỉ có 24.822.560 ha; dân số là
80.902,4 triệu ngời, bình quân đất tự nhiên trên đầu ngời là 4.093,9 m
2
bằng
1/7 mức bình quân thế giới, bình quân diện tích đất nông nghiệp là 3068
m
2
/ngời (Theo báo cáo của Tổng Cục thống kê năm 2005). So sánh với 10
nớc khu vực Đông Nam á, tổng diện tích tự nhiên của Việt Nam xếp thứ 2,
bình quân diện tích đất tự nhiên trên đầu ngời của Việt Nam đứng vị trí thứ 9
trong khu vực.
Vì vậy, việc nâng cao hiệu quả sử dụng đất nhằm thoả mn nhu cầu cho
x hội về nông sản phẩm đang trở thành một trong các mối quan tâm lớn nhất
của ngời quản lý và sử dụng đất.
Thực tế, trong những năm qua, đ có nhiều biện pháp nhằm nâng cao
hiệu quả nh tiến hành giao quyền sử dụng đất lâu dài ổn định cho ngời sử
Trng i hc Nụng nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nụng nghip
3dụng đất, hoàn thiện hệ thống thuỷ lợi, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, đa các
giống cây tốt năng suất cao vào sản xuất, nhờ đó mà năng suất cây trồng, hiệu
quả sử dụng đất đợc nâng lên. Trong đó, việc thay đổi cơ cấu cây trồng, sử
dụng giống mới với năng suất và chất lợng cao, áp dụng các tiến bộ khoa học
kỹ thuật, có biểu hiện ảnh hởng rõ rệt đến hiệu quả sử dụng đất.
Khai thác tiềm năng đất đai sao cho đạt hiệu quả cao nhất là việc làm
hết sức quan trọng và cần thiết, đảm bảo cho sự phát triển của sản xuất nông
nghiệp cũng nh của sự phát triển chung của nền kinh tế đất nớc. Cần phải có
các công trình nghiên cứu khoa học, đánh giá thực trạng hiệu quả sử dụng đất

1.3. Yêu cầu của đề tài
- Nghiên cứu điều kiện sản xuất (tự nhiên, kinh tế, x hội) và thực
trạng sử dụng đất nông nghiệp của huyện Lơng Tài, tỉnh Bắc Ninh.
- Đánh giá hiệu quả kinh tế, x hội và môi trờng, phát hiện u,
nhợc điểm của các loại hình sử dụng đất đang đợc áp dụng trên địa bàn
huyện.
- Đề xuất các giải pháp sử dụng hợp lý nguồn tài nguyên đất nông
nghiệp hiện có .
Trng i hc Nụng nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nụng nghip
52. Tổng quan tài liệu

2.1. Vấn đề hiệu quả và đánh giá hiệu quả sử dụng đất
2.1.1. Những lý luận cơ bản về hiệu quả và đánh giá hiệu quả sử dụng đất
Sử dụng các nguồn tài nguyên có hiệu quả cao trong sản xuất để đảm
bảo phát triển một nền nông nghiệp bền vững là xu thế tất yếu đối với các
nớc trên thế giới.
Kết quả, mà là kết quả hữu ích, là một đại lợng vật chất tạo ra do mục
đích của con ngời, đợc biểu hiện bằng những chỉ tiêu do tính chất mâu
thuẫn giữa nguồn tài nguyên hữu hạn với nhu cầu tăng lên của con ngời mà
ta phải xem xét kết quả đó đợc tạo ra nh thế nào? Chi phí bỏ ra là bao
nhiêu? Có đem lại kết quả hữu ích hay không? Chính vì thế, khi đánh giá kết
quả hoạt động sản xuất không chỉ dừng lại ở việc đánh giá kết quả mà còn
phải đánh giá chất lợng công tác hoạt động sản xuất kinh doanh tạo ra sản
phẩm đó [13].
Đánh giá chất lợng hoạt động sản xuất kinh doanh là nội dung đánh giá
của hiệu quả. Trên phạm vi toàn x hội, các chi phí bỏ ra để thu đợc kết quả
phải là chi phí lao động x hội. Vì thế, bản chất của hiệu quả chính là hiệu quả

- Giữ mật độ sử dụng đất thích hợp hình thành việc sử dụng đất một
cách kinh tế, tập trung thâm canh.
Việc sử dụng đất phụ thuộc rất nhiều các yếu tố liên quan. Vì vậy, việc
xác định bản chất và khái niệm hiệu quả dụng đất phải xuất phát từ luận điểm
triết học của Mác và những nhận thức lý luận của lý thuyết hệ thống (Đào
Châu Thu, Nguyễn Khang, 1998)[ 23 ](Nguyễn Thị Vòng, 2001)[ 3 ] .Nghĩa
là hiệu quả phải đợc xem xét trên 3 mặt: hiệu quả kinh tế, hiệu quả x hội,
hiệu quả môi trờng;
- Phải xem xét đến lợi ích trớc mắt và lâu dài.
- Phải xem xét cả lợi ích riêng của ngời sử dụng đất và lợi ích của cả
cộng đồng.
- Phải xem xét giữa hiệu quả sử dụng đất và hiệu quả sử dụng các nguồn
lực khác.
Trng i hc Nụng nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nụng nghip
7- Đảm bảo sự phát triển thống nhất giữa các ngành.
Khi đánh giá hiệu quả sử dụng đất ngời ta thờng đánh giá trên ba khía
cạnh: hiệu quả về mặt kinh tế sử dụng đất, hiệu quả về mặt x hội và hiệu quả
về mặt môi trờng.
* Hiệu quả kinh tế
Hiệu quả là một phạm trù kinh tế phản ánh mặt chất lợng của các hoạt
động kinh tế. Mục đích của sản xuất và phát triển kinh tế, x hội là đáp ứng
nhu cầu ngày càng tăng về vật chất và tinh thần của toàn x hội, khi nguồn lực
sản xuất của x hội ngày càng trở nên khan hiếm, việc nâng cao hiệu quả là
một đòi hỏi khách quan của mọi nền sản xuất x hội [13].
Theo C.Mác (1962)[16] thì quy luật kinh tế đầu tiên trên cơ sở sản xuất
tổng thể là quy luật tiết kiệm thời gian và phân phối một cách có kế hoạch thời
gian lao động theo các ngành sản xuất khác nhau. Trên cơ sở thực hiện vấn đề

Hiệu quả kinh tế là phạm trù chung nhất, nó liên quan trực tiếp tới sản
xuất nông nghiệp và với tất cả các phạm trù và các quy luật kinh tế khác. Vì
thế hiệu quả kinh tế phải đáp ứng đợc ba vấn đề:
Một là: mọi hoạt động của con ngời đều tuân theo quy luật tiết kiệm
thời gian, nó là động lực phát triển của lực lợng sản xuất, là điều kiện quyết
định phát triển văn minh x hội và nâng cao đời sống con ngời qua mọi thời đại.
Hai là: hiệu quả kinh tế phải đợc xem xét trên quan điểm của lý thuyết
hệ thống. Quan điểm của lý thuyết hệ thống cho rằng nền sản xuất x hội là
một hệ thống các yếu tố sản xuất và các quan hệ vật chất hình thành giữa con
ngời với con ngời trong quá trình sản xuất ... Hệ thống là một tập hợp các
phần tử có quan hệ với nhau tạo nên một chỉnh thể thống nhất và luôn vận
động. Theo nguyên lý đó, khi nhiều phần tử kết hợp thành một hệ thống sẽ
phát sinh nhiều tính chất mới mà từng phần tử đều không có, tạo ra hiệu quả
lớn hơn tổng hiệu quả các phần tử riêng lẻ. Do vậy việc tận dụng khai thác các
điều kiện sẵn có, hay giải quyết các mối quan hệ phù hợp giữa các bộ phận
của một hệ thống với yếu tố môi trờng bên ngoài để đạt đợc khối lợng sản
phẩm tối đa là mục tiêu của từng hệ thống. Đó chính là mục tiêu đặt ra đối với
mỗi vùng kinh tế, mỗi chủ thể sản xuất trong mọi x hội.
Trng i hc Nụng nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nụng nghip
9Ba là: hiệu quả kinh tế là một phạm trù phản ánh mặt chất lợng của các
hoạt động kinh tế bằng quá trình tăng cờng các nguồn lực sẵn có phục vụ cho
lợi ích của con ngời. Do những nhu cầu vật chất của con ngời ngày càng
tăng, vì thế nâng cao hiệu quả kinh tế là một đòi hỏi khách quan của mọi nền sản
xuất x hội.
Các nhà sản xuất và quản lý kinh tế cần phải nâng cao chất lợng các
hoạt động kinh tế nhằm đạt mục tiêu với một lợng tài nguyên nhất định tạo ra
một khối lợng sản phẩm lớn nhất hoặc tạo ra một khối lợng sản phẩm nhất

các nhà môi trờng học rất quan tâm trong điều kiện hiện nay. Một hoạt động
sản xuất đợc coi là có hiệu quả khi hoạt động đó không gây tổn hại hay có
những tác động xấu đến môi trờng nh đất, nớc, không khí và hệ sinh học,
là hiệu quả đạt đợc khi quá trình sản xuất kinh doanh diễn ra không làm cho
môi trờng xấu đi mà ngợc lại quá trình sản xuất đó làm cho môi trờng tốt
hơn, mang lại một môi trờng xanh, sạch, đẹp hơn trớc.
Trong sản xuất nông nghiệp, hiệu quả môi trờng là hiệu quả mang tính
lâu dài, vừa đảm bảo lợi ích hiện tại mà không làm ảnh hởng xấu đến tơng
lai, nó gắn chặt với quá trình khai thác, sử dụng và bảo vệ tài nguyên đất và
môi trờng sinh thái.
Sử dụng đất hợp lý, hiệu quả cao và bền vững phải quan tâm tới cả ba
hiệu quả trên, trong đó hiệu quả kinh tế là trọng tâm, không có hiệu quả kinh
tế thì không có điều kiện nguồn lực để thực thi hiệu quả x hội và môi trờng,
ngợc lại, không có hiệu quả x hội và môi trờng thì hiệu quả kinh tế sẽ
không bền vững .
2.1.2. Các quan điểm sử dụng đất nông nghiệp
2.1.2.1. Khái quát về đất nông nghiệp
Theo báo cáo của World Bank (1995)[27] hàng năm mức sản xuất so
với yêu cầu sử dụng lơng thực vẫn thiếu hụt từ 150 - 200 triệu tấn, trong khi
đó vẫn có từ 6 - 7 triệu ha đất nông nghiệp bị loại bỏ do xói mòn. Trong 1200
triệu ha đất bị thoái hoá có tới 544 triệu ha đất canh tác bị mất khả năng sản
xuất do sử dụng không hợp lý.
Trng i hc Nụng nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nụng nghip
11Luật đất đai 2003 phân loại đất thành 3 nhóm theo mục đích sử dụng,
đó là: Nhóm đất nông nghiệp, nhóm đất phi nông nghiệp và nhóm đất cha sử
dụng. Đất nông nghiệp là đất đợc xác định chủ yếu để sử dụng vào sản xuất
nông nghiệp nh đất trồng cây hàng năm, đất trồng cây lâu năm, đất rừng sản

về điều kiện sinh thái và không làm ảnh hớng xấu đến môi trờng là những
nguyên tắc cơ bản và cần thiết để đảm bảo cho khai thác sử dụng bền vững
nguồn tài nguyên đất. Do đó, đất nông nghiệp cần đợc sử dụng theo nguyên
tắc đầy đủ và hợp lý, phải có các quan điểm đúng đắn theo xu hớng tiến bộ
phù hợp với điều kiện, hoàn cảnh cụ thể, làm cơ sở thực hiện việc sử dụng đất
nông nghiệp có hiệu quả kinh tế cao.
Thực hiện sử dụng đất nông nghiệp đầy đủ và hợp lý là cần thiết vì:
- Sử dụng đất nông nghiệp hợp lý sẽ làm tăng nhanh khối lợng nông
sản trên 1 đơn vị diện tích, xây dựng cơ cấu cây trồng, chế độ bón phân hợp lý
góp phần bảo vệ độ phì đất.
- Sử dụng đất nông nghiệp đầy đủ và hợp lý là tiền đề để sử dụng có hiệu quả
cao các nguồn tài nguyên khác, từ đó nâng cao đời sống của nông dân.
- Sử dụng đầy đủ và hợp lý đất nông nghiệp trong cơ chế kinh tế thị
trờng cần phải xét đến tính quy luật của nó, gắn với các chính sách vĩ mô
nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp và phát triển nền nông
nghiệp bền vững [3].
* Quan điểm nâng cao hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp
- Tận dụng triệt để các nguồn lực thuận lợi, khai thác lợi thế so sánh về
khoa học- kỹ thuật, đất đai, lao động qua liên kết trao đổi để phát triển cây
trồng, vật nuôi có tỉ suất hàng hoá cao, tăng sức cạnh tranh và hớng tới xuất khẩu.
- Trên quan điểm phát triển hệ thống nông nghiệp, thực hiện sử dụng
đất nông nghiệp theo hớng tập trung chuyên môn hoá, sản xuất hàng hoá
theo hớng ngành hàng, nhóm sản phẩm, thực hiện thâm canh toàn diện và
liên tục. Thâm canh cây trồng vật nuôi vừa để đảm bảo nâng cao hiệu quả
kinh tế sử dụng đất nông nghiệp vừa đảm bảo phát triển một nền nông nghiệp
ổn định [3] [5] .
Trng i hc Nụng nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nụng nghip
13cây trồng, vật nuôi nhằm tạo nên sự hài hoà giữa các yếu tố của các quá trình
sản xuất để hình thành, phân bố và tích luỹ năng suất kinh tế. Đây là những
tác động thể hiện sự hiểu biết sâu sắc về đối tợng sản xuất, về thời tiết, về
điều kiện môi trờng và thể hiện những dự báo thông minh và sắc sảo. Lựa
chọn các tác động kỹ thuật, lựa chọn chủng loại và cách sử dụng các đầu vào
nhằm đạt các mục tiêu sử dụng đất đề ra. Theo Frank Ellis và Douglass
C.North [14], ở các nớc phát triển, khi có tác động tích cực của kỹ thuật,
giống mới, thuỷ lợi, phân bón tới tiêu hiệu quả thì cũng đặt ra yêu cầu mới
đối với tổ chức sử dụng đất. Có nghĩa là ứng dụng công nghiệp sản xuất tiến
bộ là một đảm bảo vật chất cho kinh tế nông nghiệp tăng trởng nhanh. Cho
đến giữa thế kỷ 21, quy trình kỹ thuật có thể góp phần đến 30% của năng suất
kinh tế, trong nền nông nghiệp nớc ta. Nh vậy, nhóm các biện pháp kỹ thuật
đặc biệt có ý nghĩa quan trọng trong quá trình khai thác đất đai theo chiều sâu
và nâng cao hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp.
2.1.3.3. Nhóm các yếu tố tổ chức
Nhóm yếu tố này bao gồm:
- Công tác quy hoạch và bố trí sản xuất
Thực hiện phân vùng sinh thái nông nghiệp dựa vào điều kiện tự nhiên
(khí hậu, độ cao tuyệt đối của địa hình, tính chất đất, khả năng thích hợp của
cây trồng đối với đất, nguồn nớc và thực vật) làm cơ sở để phát triển hệ thống
cây trồng vật nuôi hợp lý, nhằm khai thác đất một cách đầy đủ, hợp lý, tạo
điều kiện thuận lợi để đầu t thâm canh và tiến hành tập trung hóa, chuyên
môn hoá, hiện đại hoá nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp [6].
- Hình thức tổ chức sản xuất
Cần phát huy thế mạnh của các loại hình tổ chức sử dụng đất trong từng
cơ sở sản xuất, thực hiện đa dạng hoá các hình thức hợp tác trong nông
nghiệp, xác lập một hệ thống tổ chức sản xuất phù hợp và giải quyết tốt mối
quan hệ giữa các hình thức đó [21].

cần phải nghiên cứu hiệu quả của việc sử dụng phân bón và thuốc trừ sâu,
nghiên cứu ảnh hởng của việc tăng đầu t thâm canh đến quá trình sử dụng
đất (môi trờng đất, nớc) [3].
Trng i hc Nụng nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nụng nghip
16- Đối với sản xuất nông nghiệp, môi trờng vừa là tài nguyên vừa là đối
tợng lao động, vừa là điều kiện tồn tại và phát triển của toàn bộ nền nông
nghiệp. Mặt khác, nông nghiệp thờng tác động mạnh mẽ lên môi trờng.
Trong quá trình phát triển, ở nhiều giai đoạn phản ứng của môi trờng thờng
tạo ra những trở ngại to lớn, có khi không thể vợt qua đợc. Phát triển nông
nghiệp chỉ có thể thích hợp đợc khi con ngời biết cách làm cho môi trờng
không bị phá huỷ gây tác hại đến đời sống x hội. Đồng thời, cần tạo ra môi
trờng thiên nhiên và x hội thuận lợi cho sự phát triển nông nghiệp ở giai
đoạn hiện tại và mở ra những điều kiện phát triển trong tơng lai. Do đó, khi
đánh giá hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp cần quan tâm đến ảnh hởng của
sản xuất nông nghiệp với môi trờng xung quanh. Cụ thể là khả năng thích
hợp của các loại hình sử dụng đất nông nghiệp có phù hợp với đất đai hay
không? Việc sử dụng hoá chất trong nông nghiệp có để lại tồn d hay không?
- Lịch sử nông nghiệp là một qung đờng dài thể hiện sự phát triển mối
quan hệ giữa con ngời với thiên nhiên. Hoạt động sản xuất nông nghiệp
mang tính x hội rất sâu sắc. Nói đến nông nghiệp không thể không nói đến
nông dân, đến các quan hệ sản xuất trong nông thôn. Vì vậy, khi đánh giá
hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp cần quan tâm đến những tác động của sản
xuất nông nghiệp, đến các vấn đề x hội nh: giải quyết việc làm, tăng thu
nhập, nâng cao trình độ dân trí trong nông thôn ...[4]
2.2.2. Tiêu chuẩn đánh giá hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp
Việc nâng cao hiệu quả là mục tiêu chung, chủ yếu xuyên suốt mọi quá
trình sản xuất của x hội. Tuỳ theo nội dung của hiệu quả mà có những tiêu

+ Hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp có ảnh hởng đến hiệu quả sản xuất
ngành nông nghiệp, đến hệ thống môi trờng sinh thái nông nghiệp, đến những
ngời sống bằng nông nghiệp. Vì vậy, đánh giá hiệu quả sử dụng đất phải theo
quan điểm sử dụng đất bền vững hớng vào 3 tiêu chuẩn chung nh sau:
* Bền vững về mặt kinh tế.
Loại cây trồng nào cho hiệu quả kinh tế cao, phát triển ổn định thì đợc
thị trờng chấp nhận. Do đó, phát triển sản xuất nông nghiệp là thực hiện tập
trung, chuyên canh kết hợp với đa dạng hoá sản phẩm.