<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng:. Ng÷ v¨n. - Bµi 2 - TiÕt 11:. NghÜa cña tõ. I. Môc tiªu bµi häc 1. KiÕn thøc: - HiÓu ®­îc thÕ nµo lµ nghÜa cña tõ, mét sè c¸ch gi¶i thÝch nghÜa cña tõ. 2 KÜ n¨ng. Có kĩ năng giải thích nghĩa của từ để sử dụng một cách có ý thức . 3 Thái độ. Biết dùng từ đúng nghĩa để đạt hiệu qủa cao đồng thời góp phần giữ gìn sự trong sáng của tiÕng ViÖt. II §å dïng : 1. GV: B¶ng phô ghi bµi tËp; m« h×nh cÊu t¹o . 2. HS: §äc c¸c chó thÝch. Tr¶ lêi c¸c c©u hái vµ bµi tËp trong SGK. III. Phương pháp Vấn đáp , thảo luận nhóm. IV. Tæ chøc giê häc. 1. ổn định tổ chức . 2. KiÓm tra: H: Thế nào là từ mượn ? Nguyên tắc từ mượn? Lấy ví dụ về từ mượn? 3. TiÕn tr×nh d¹y häc : *Khởi động : Để đạt được mục đích dùng từ để tạo lập cho văn bản hiệu quả thì người đọc ph¶i hiÓu ®­îc nghÜa cña tõ ( h×nh thøc néi dung). Bµi häc h«m nay sÏ gióp c¸c em n¾m được khái niệm về nghĩa của từ -> các em tạo lập văn bản đúng nghĩa và có hiệu quả . Hoạt động của thầy và trò Hoạt động 1: Nghĩa của từ Môc tiªu : HiÓu ®­îc thÕ nµo lµ nghÜa cña tõ, mét sè c¸ch gi¶i thÝch nghÜa cña tõ. Có kĩ năng giải thích nghĩa của từ để sử dông mét c¸ch cã ý thøc . Biết dùng từ đúng nghĩa để đạt hiệu qủa cao đồng thời góp phần giữ gìn sự trong s¸ng cña tiÕng ViÖt. HS: §äc bµi tËp . - LÉm liÖt: hïng dòng oai nghiªm . - Nao nóng: lung lay, kh«ng v÷ng. - TËp qu¸n: thãi quen cña mét céng đồng.. Thêi gian 15ph. Lop6.net. Néi dung I. NghÜa cña tõ:. 1. Bµi tËp : - TËp qu¸n..

<span class='text_page_counter'>(2)</span> H: Mçi chó thÝch gåm mÊy bé phËn, gåm nh÷ng bé phËn nµo? - Gåm 2 phÇn : + Phần bên trái, trước dấu(:) là các từ in ®Ëm cÇn gi¶i nghÜa. + PhÇn bªn ph¶i, sau dÊu (:) lµ néi dung gi¶i thÝch nghÜa cña tõ. H: Phần trước dấu (:) có vai trò như thế nµo trong phÇn chó thÝch? - Lµ tõ cÇn gi¶i thÝch ( h×nh thøc ) H: PhÇn nghÜa cña tõ n»m ë ®©u? t¸c dông ? - Là phần đứng sau dấu (:)có tác dụng gi¶i thÝch cho tõ . §ã lµ néi dung mµ tõ cần biểu đạt . H : NghÜa cña tõ øng víi phÇn nµo trong mô hình dưới đây. H×nh thøc Néi dung GV: Nh­ vËy nghÜa cña tõ øng víi phÇn néi dung. PhÇn h×nh thøc lµ tõ . Néi dung là cái chứa đựng trong từ, là cái vèn cã trong tõ. Chóng ta ph¶i t×m hiÓu nội dung để dùng từ cho đúng . H: H·y t×m hiÓu tõ : C©y, b©ng khu©ng, thuyền, đánh theo mô hình trên ? GV : Giao theo 4 nhãm. HS : Th¶o luËn nhãm ( Tg : 2’) HS : Cử đại diện nhóm trả lời và nhận xÐt cho nhau. GV : NhËn xÐt, kÕt luËn. * C©y: - Hình thức : Là từ đơn, chỉ có một tiếng - Néi dung : chØ mét loµi thùc vËt * B©ng khu©ng - H×nh thøc : lµ tõ l¸y, gåm 2 tiÕng - Néi dung : chØ 1 tr¹ng th¸i t×nh c¶m kh«ng rõ rệt của con người. * ThuyÒn - Hình thức : là từ đơn, gồm 1 tiếng. - LÉm liÖt - Nao nóng 2. NhËn xÐt: CÊu t¹o chó thÝch: 2 bé phËn .. + H×nh thøc : tõ + Néi dung : NghÜa cña tõ : - Vị trí nghĩa của từ đạt sau dấu (:). M« h×nh: H×nh thøc Néi dung (NghÜa cña tõ. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> - Nội dung : chỉ phương tiện giao thông ®­êng thuû * §¸nh - Hình thức : từ đơn, gồm 1 tiếng - Nội dung : Hoạt động của chủ thể tác động lên một đối tượng nào đó. H: NghÜa cña tõ lµ g×? - Lµ néi dung cña tõ biÓu thÞ . HS: §äc ghi nhí. GV: Kh¾c s©u vµ chuyÓn ý. Hoạt động 2: Cách giải thích nghĩa của 12ph tõ: Môc tiªu : HS hiÓu c¸ch gi¶i nghia cña tõ H : Trong hai c©u sau tõ tËp qu¸n vµ thãi quen cã thÓ thay thÕ cho nhau ®­îc hay kh«ng ? T¹i sao ? a. Người Việt có tập quán ăn trầu. b. B¹n Nam cã thãi quen ¨n quµ vÆt.  C©u a cã thÓ dïng c¶ 2 tõ : tËp qu¸n thãi quen  C©u b chØ dïng ®­îc tõ thãi quen. - Cã thÓ nãi : b¹n Nam cã thíi quen ¨n quµ. - Kh«ng thÓ nãi : B¹n Nam cã tËp qu¸n ¨n quµ. VËy lÝ do lµ : - Từ tập quán có ý nghĩa rộng, thường gắn với chủ đề là số đông. - Từ thói quen có ý nghĩa hẹp, thường gắn với chủ đề là một cá nhân. H :Vậy từ tập quán đã được giải thích ý nghÜa nh­ thÕ nµo H : Trong 3 c©u sau, 3 tõ lÉm liÖt, hïng dòng, oai nghiªm cã thÓ thay thÕ cho nhau ®­îc kh«ng ? T¹i sao ? a. Tư thế lẫm liệt của người anh hùng b. Tư thế hùng dũng của người anh hïng. c. Tư thế oai nghiêm của người anh. Lop6.net. 3. Ghi nhí : ( SGK – 35) II. C¸ch gi¶i thÝch nghÜa cña tõ: 1. Bµi tËp :. - Tõ tËp qu¸n ®­îc gi¶i thÝch = c¸ch diÔn t¶ kh¸i niÖm mµ tõ biÓu thÞ.. - Giải thích bằng cách dùng từ đồng nghÜa..

<span class='text_page_counter'>(4)</span> hïng.  cã thÓ thay thÕ cho nhau ®­îc v× chóng kh«ng lµm cho néi dung th«ng báo và sắc thái ý nghĩa của câu thay đổi H : 3 tõ cã thÓ thay thÕ cho nhau ®­îc, gäi lµ tõ g× ? - Từ đồng nghĩa. H : Vậy từ lẫm liệt đã được giải thích ý nghÜa nh­ thÕ nµo ? HS : §äc to phÇn gi¶i thÝch tõ nao nóng. H : Cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch gi¶i nghÜa tõ nao nóng ? - Gièng tõ lÉm liÖt (Gi¶i thÝch b»ng c¸ch dùng từ đồng nghĩa). H : H·y t×m nh÷ng tõ tr¸i nghÜa víi tõ : Cao thượng ? - Cao thượng : nhỏ nhen, ti tiện, hèn hạ, ... GV: §­a ra bµi tËp. H: H·y gi¶i nghÜa c¸c tõ sau theo mét trong nh÷ng c¸ch trªn: dòng c¶m, s¸ng sủa, xe đạp? HS: Th¶o luËn nhãm ( Tg; 3’) HS: Cử đại diện nhóm trả lời và nhận xÐt cho nhau. GV : NhËn xÐt, kÕt luËn. - Dũng cảm : Can đảm, quả cảm ( Dùng từ đồng nghĩa). - S¸ng sña : Tèi t¨m, ©m u, u ¸m ( sö dông tõ tr¸i nghÜa). - Xe đạp : Chỉ một loại phương tiện giao thông chỉ đạp mới chuyển dịch ®­îc ( tr×nh bµy kh¸i niÖm). H: Nªu c¸c c¸ch gi¶i thÝch nghÜa cña tõ? - Cã 2 c¸ch.. - Gi¶i thÝch b»ng c¸ch dïng tõ tr¸i nghÜa. => C¸c c¸ch gi¶i nghÜa cña tõ.. 2. NhËn xÐt. Cã 3 c¸ch gi¶i nghÜa cña tõ. 3. Ghi nhí: (SGK - T35). HS: §äc ghi nhí. GV: Kh¾c s©u. * Hoạt động 3 : Hướng dẫn luyện tập . *Môc tiªu : hs lµm ®­îc bµi tËp. * PP. H§ c¸ nh©n, TLN H : §äc néi dung yªu cÇu bµi tËp 1 (. 8ph. III. LuyÖn tËp : Bµi 1 : Mçi chó thÝch gi¶i nghÜa theo 2 c¸ch : + §­a ra kh¸i niÖm mµ tõ biÓu thÞ:. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> đọc các chú thích SGK cho biết mỗi chú thÝch gi¶i thÝch theo c¸ch nµo ) - Mçi c¸ch gi¶i thÝch theo c¸ch kh¸c nhau . + §­a ra kh¸i niÖm mµ tõ biÓu thÞ + Đưa ra từ đồng nghĩa §äc néi dung yªu cÇu bµi tËp §äc néi dung yªu cÇu bµi tËp. L¹c HÇu , Th¸nh Giãng,Tr¸ng sÜ. + Đưa ra từ đồng nghĩa S¬n Tinh , Thñy Tinh, t©u ,ph¸n. Bµi 2. 1. dÞch tõ HV sang TV. 2 Tr×nh bµy K/n mµ tõ biÓu thÞ. Bµi 3. tËp Trung b×nh trung gian Bµi 5 MÊt: Ko cßn n÷a. §äc néi dung yªu cÇu bµi tËp TLN BC _NX GV NX_ KL 4. Củng cố và hướng dẫn học bài NghÜa cña tõ ? nªu c¸ch gi¶i thÝch nghÜa cñ tõ ? Häc bµi cò: + HiÓu ®­îc nghÜa cña tõ. C¸ch gi¶i thÝch nghÜa cña tõ, lµm bµi tËp 2,3,4, 5 SGK.. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span>