Tuần 2
Tiết 5-6 :MƠN NGỮ VĂN
Bài : TRONG LÒNG MẸ
(Trích tiểu thuyết tự thuật:NHỮNG NGÀY THƠ ẤU)
I/ Mục tiêu cần đạt
Giúp học sinh:
-Đồng cảm với nỗi đau tinh thần, tình u mãnh liệt, nồng nàn của chú bé Hồng đối
với người mẹ đáng thương được biểu hiện qua ngòi bút hồi ký - tự truyện thấm đượm
chất trữ tình chân thành và truyền cảm của tác giả..
-Tích hợp với phần TV ở bài Ttrường từ vựng,với phần Tập làm văn ở bài bố cục
của 3 đoạn văn, đặc biệt là sự sắp xếp ý ở phần thân bài.
-Rèn luyện kỹ năng phân tích nhân vật ,khái qt đặc điểm tính cách qua lời nói,
nét mặt ,tâm trạng; phân tích cách kể truyện kết hợp nhuần nhuyễn với tả tâm trạng,
cảm xúc bằng lời văn thống thiết, củng cố về thể loại tự truyện - hồi ký.
II / Chuẩn bò:
Giáo viên: Giáo án, tư liệu về tác giả.
Học sinh: Soạn bài, sgk
III/ Tiến trình lên lớp
1.Ổn định :KTSS
2.KTBC:
-Bài Tơi đi học được viết theo thể loại nào? Vì sao em biết ?
-Một trong những thành cơng của việc thể hiện cảm xúc, tâm trạng của Thanh Tịnh
trong bài Tơi đi học là biện pháp so sánh. Em hãy nhắc lại 3 so sánh hay trong bài và
phân tích nghệ thuật của nó ?
3.Bài mới:
Tuổi thơ cay đắng, tuổi thơ ngọt ngào, tuổi thơ dữ dội, tuổi thơ êm đềm. Tuổi thơ
của em, tuổi thơ cũa tơi. Ai chẳng có một tuổi thơ, một thời thơ ấu đã trơi qua và khơng
bao giờ trở lại. Những ngày thơ ấu của nhà văn Ngun Hồng đã được kể , tả, nhớ lại
với những rung động cực điểm của một linh hồn trẻ dại (Thạch Lam) mà thấm đẫm tình
u - tình u mẹ.
Hoạt động của thầy và trò Nội dung

nào? Những chi tiết ấy kết hợp với nhau như thế nào và
nhằm mục đích gì? Mục đích ấy có đạt hay không?
- Hoàn cảnh không gian và thời gian để bà cô xuất hiện
trong cuộc gặp gỡ và đối thoại với đứa cháu ruột (gần đến
ngày giỗ đầu của bố, mẹ vẫn chư về, nghe tin về mẹ).
- Cuộc gặp gỡ đối thoại do chính bà cô chủ động để đạt mục
đích riêng của mình [ tạo sự hoài nghi, khinh miệt đ/v người
mẹ trong lòng bé Hồng, nhưng mục đích đã không đạt được
? Trong và qua cuộc gặp gỡ, đối thoại ấy, tính cách và tâm
địa bà cô hiện ra thật rõ nét qua từng lời nói, nụ cười, cử chỉ
và thái độ. Hãy phân tích.làm sáng tỏ nghệ thuật kể - tả tinh
tế của tác giả?
- Cử chỉ đầu tiên của bà cô là cười hỏi cháu. Nụ cười và câu
hỏi tỏ vẻ quan tâm, thương cháu, đánh vào đúng tâm lý của
trẻ con (thích chuyện lạ, thích đi xa) khiến ta vội vàng
tưởng đây là một bà cô tốt bụng, thương anh chị, thương
cháu mồ côi. Nhưng chính bé Hồng, bằng sự nhạy cảm,
thông minh đã nhận ra ngay ý nghĩ cay độc trong giọng nói
và trên nét mặt “rất kịch”của bà cô.
- Sau lời từ chối của bé Hồng, bà cô hỏi luôn, giọng vẫn
ngọt “Sao mày không vào?................trước đâu!”Cùng với
cái giọng ngọt, bình thản mà mỉa mai ấy là hai con mắt long
lanh chằm chặp đưa nhìn chú bé  chứng tỏ sự giả dối và
độc ác của bà, rắp tâm lôi đứa cháu đáng thương vào trò
chơi cay nghiệt đã dàn sẵn.
- Tiếp theo, sau khi nhận thấy bé Hồng im lặng cúi đầu,
rưng rưng muốn khóc, bà cô lại khuyên, lại an ủi, khích lệ,
hai chữ em bé ngân dài thật ngọt  rõ ràng bà cô đã biểu
hiện sự săm soi, độc địa, cứ hành hạ, nhục mạ đứa bé tự
trọng và ngây thơ bằng cách xoáy vào nỗi đau, nỗi khổ tâm

Hồng như thế nào?
- Bố chơi bời nghiện ngập,mất sớm
- Mẹ thì tha phương cầu thực gần năm trời khơng tin tức.
- Sống với bà cơ lạnh lùng, nham hiểm, thâm độc trong cơ
đơn buồn tủi.
? Diễn biến tâm trạng của bé Hồng khi lần lượt nghe những
câu hỏi và thái độ cử chỉ của bà cơ như thế nào?
(H/s phân tích diễn biến tâm trạng thành những bước hoặc
giai đoạn nhỏ)
1.Trước câu hỏi ngọt ngào đầu tiên của bà cơ, Hồng đã toan
trả lời
b.Bé Hồng với những
rung động cực điểm của
một linh hồn trẻ dại.
*Những ý nghĩ ,cảm xúc
của bé Hồng trong cuộc
đối thoại với bà cơ.
4.Củng cố:
------------------------------------------------------
Tiết 7 :MƠN TIẾNG VIỆT
Bài : TRƯỜNG TỪ VỰNG
I. Mục tiêu cần đạt
Giúp học sinh:
- Hiểu được thế nào là trường từ vựng.,
- Nắm được mối quan hệ giữa trường từ vựng với các hiện tượng ngơn ngữ đã học
như đồng nghĩa,trái nghĩa,ẩn dụ,hốn dụ,nhân hóa,.....
- Rèn luyện kỹ năng lập trường từ vựng và sử dụng trường từ vựng trong nói,viết.
II / Chuẩn bò:
Giáo viên: Giáo án
Học sinh: Soạn bài, sgk

- Trường từ vựng mắt:
+Bộ phận của mắt: lòng đen, con ngươi, lông mày....
+Hoat động của mắt: nhìn, ngó, trông liếc.....
? Trong một trường từ vựng có thể tập hợp những từ có
từ loại khác nhau không ? Vì sao?
- Có thể tập hợp những từ loại khác nhau. Vì trong
trường từ vựng có nhiều trường nhỏ, mỗi trường nhỏ
tương ứng với mỗi từ loại.
Ví dụ: Danh từ chỉ sự vật: con ngươi, lông mày....
Động từ chỉ hoạt động: ngó, liếc...
Tính từ chỉ tính chất: lờ đờ, toét, lòa.....
? Một từ có thể thuộc nhiều trường từ vựng khác nhau
không ? cho ví dụ ?
- Do hiện tượng nhiều nghĩa nên một từ có thể thuộc
nhiều trường từ vựng khác nhau
Ví dụ:Từ :Bạc
- Trường màu sắc: đen, hồng ...
- Trường sắc thái tình cảm: xảo trá, lừa bịp, lật lọng......
I.Thế nào là trường từ
vựng ?
1.Khái niệm
Trường từ vựng là tập hợp
của những từ có ít nhất một
nét chung về nghĩa
2.Lưu ý
a/ Thường có hai bậc
trường từ vựng: lớn
và nhỏ.
b/Các từ trong một trường
từ vựng có thể khác

Bài tập 4: Xếp các từ............
Khứu giác Thính giác
Mũi, miệng, thơm, thính,
điếc.
Tai, nghe, điếc, rõ, thính
Những bài tập còn lại h/s tự làm ở nhà
c/Một từ nhiểu nghĩa có
thể thuộc nhiều
trường từ vựng khác
nhau.
d/Cách chuyển trường từ
vựng có tác dụng
làm tăng sức gợi
cảm
II.Luyện tập
4.Củng cố:
- Trường từ vựng là gì? Cho ví dụ?
- Cách chuyển trường từ vựng có ý nghĩa gì?
5.Dặn dò:
- Học bài,làm bài tập 5,6.
- Xem trước bài:Từ tượng hình .Từ tượng thanh
+ Khaùi nieäm ?
+ Đặc điểm, công dụng ?
+ Tìm ví dụ và làm các bài tập phần luyện tập.
------------------------------------------------------
Tiết 8 :MƠN TẬP LÀM VĂN
Bài : BỐ CỤC VĂN BẢN
I/ Mục tiêu cần đạt
Giúp học sinh:
Nắm được bố cục văn bản, đặc biệt là cách sắp xếp các nội dung trong phần thân

trước.
- Mỗi phần đều tập trung làm rõ cho chủ đề của văn
bản là Người thầy đạo cao đức trọng.
I.Bố cục của văn bản
-Bố cục văn bản thường gồm 3
phần: Mở bài, thân bài, kết luận,
các phần này ln có quan hệ
chặt chẽ với nhau để tập trung
làm rõ chũ đề của văn bản.
- Phần mở bài có nhiệm vụ nêu
? Qua việc phân tích ở trên, cho biết một cách khái
qt về bố cục văn bản?
- Bố cục văn bản thường gồm 3 phần: Mở bài, thân
bài, kết luận  các phần này ln có quan hệ chặt
chẽ với nhau để tập trung làm rõ chũ đề của văn bản.
Hoạt động 2:
? Phần thân bài văn bản Tơi đi học của Thanh Tịnh
kể về những sự kiện nào?
Các sự kiện ấy được sắp xếp theo thứ tự nào?
- Hồi tưởng và đồng hiện:
+ Hồi tưởng những kỷ niệm trước khi đi học
+ Đồng hiện (q khứ và hiện tại đan xen với nhau)
những cảm xúc trước, khi đến trường, bước vào lớp.
- Liên tưởng: So sánh,đối chiếu những suy nghĩ và
cảm xúc trong hồi ức và hiện tại.
? Hãy chỉ ra những diễn biến của tâm trạng bé Hồng
trong phần thân bài?
- Tình cảm thái độ:
+ Tình cảm:thương mẹ sâu sắc
+ Thái độ:Căm ghét những kẻ nói xấu mẹ.

- Phần kết bài tổng kết chủ đề
của văn bản.
II. Cách bố trí, sắp xếp nội
dung phân thân bài của văn
bản.
Nội dung phần thân bài thường
được trình bày theo một thứ tự
tùy thuộc vào kiểu văn bản, chủ
đề, ý đồ giao tiếp của người viết.
Nhìn chung, nội dung ấy thường
được sắp xếp theo trình tự thời
gian và khơng gian, theo sự phát
triển của sự việc hay theo mạch
lạc suy luận, sao cho phù hợp
với sự triển khai chủ đề và tiếp
nhận của người đọc.
III.Luyện tập
tai nghe.
+ Xen với miêu tả là cảm xúc và những liên tưởng,
so sánh.
b/. Theo thời gian: về chiều, lúc hồng hơn
c/ Bàn về mqh giữa sự thật lịch sử và các truyền
thuyết (cách lý giải mang đậm màu sắc huyền thoại
dân gian về những đoạn kết bi tráng của một số anh
hùng dân tộc được nhân dân ta tơn vinh ngưỡng mộ)
- Luận chứng về lời bàn trên.
- Phát triển lời bàn và luận chứng
Bài 2,3 : H/s tự làm ở nhà

4.Củng cố:

III/ Tiến trình lên lớp
1.Ổn định :KTSS
2.KTBC:
- Tóm tắt một số nét chính trong đoạn trích Trong lòng mẹ của Ngun Hồng?
- Phân tích tâm trạng bé Hồng khi nằm trong lòng mẹ?
3.Bài mới
Hoạt động của thầy và trò Nội dung
Hoạt động 1:
GV: H/s đọc lại chú thích (*) Sgk / 31.
Hoạt động 2
- Gv đọc mẫu 1 đoạn.
- H/s lần lượt đọc và nhận xét cách đọc của nhau.
(Y/c: đọc làm rõ được khơng khí hồi hộp, khẩn trương,
căng thẳng ở đoạn đầu. Bi hài, sảng khối ở đoạn cuối,
chú ý thể hiện sự đối lập - tương phản giữa các nhân vật.
H/s tóm tắt lại truyện
Ngồi 12 từ trong Sgk, giải thích thêm các từ
- Sưu thuế
Hoạt động 3
? Hãy cho biết bố cục của đoạn trích?
- 2 đoạn:
+ Từ đầu ...........ngon miệng hay khơng: Cảnh buổi sáng
ở nhà chị Dậu; bà lão hàng xóm tốt bụng lại sang thăm,
an ủi; chị Dậu chăm sóc anh Dậu.
+ Còn lại: Cuộc đối mặt với bọn cai lệ - người nhà lý
trưởng; chị Dậu vùng lên cự lại.
? Khi bọn tay sai xơng vào nhà chị Dậu, tình thế của chị
như thế nào? Mục đích của chị lúc bấy giờ là gì? Có thể
gọi đoạn này một cách hình ảnh là thế tức nước đầu tiên
được khơng?