LỚP 9E
NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG CÁC THẦY GIÁO,
CÔ GIÁO VỀ THĂM LỚP DỰ GiỜ

BÀI GIẢNG ĐIỆN TỬ
Môn: Vật lý lớp 9
Bài: Ảnh của một vật tạo bởi thấu kính phân kì


1. Cách nhận biết một thấu kính phân kì ?
Thấu kính phân kì thêng dïng có phần rìa dµy h¬n phÇn giữa.
Chùm tia tới song song với trục chính của thấu kính phân kì cho
chùm tia ló phân kì.

2. Đường truyền của hai tia sáng đặc biệt qua thấu kính phân kì:
Tia tới song song trục chính thì tia ló kéo dài đi qua tiêu điểm.
 Tia tới đến quang tâm thì tia ló tiếp tục truyền thẳng theo phương
của tia tới.
3. Từ 1 điểm sáng S trước thấu kính phân kì, hãy vẽ,vẽ hai tia sáng
đặc biệt đi qua thấu kính?
I

S.

.

S’
F’

0


I. Đặc điểm ảnh của một vật tạo bởi thấu kính hội tụ:
* Thí nghiệm:

C2: Làm thế nào để quan sát
được ảnh của vật tạo bởi thấu
kính phân kì ?
Ảnh đó là ảnh thật hay ảnh ảo ?
Cùng chiều hay ngược chiều với
vật ?

Đặt mắt trên đường truyền của
chùm tia ló.Đó là ảnh ảo cùng
chiều với vật.

6


I. Đặc điểm ảnh của một vật tạo bởi thấu kính hội tụ:
II. Cách dựng ảnh:

C4 : Dựa
C3
Vật AB
vào vuông
kiến thức
góc đã
vớihọc
trụcở chính
bài trước;
của TKPK

0
F’
F A’
7


I. Đặc điểm ảnh của một vật tạo bởi thấu kính hội tụ:
II. Cách dựng ảnh:
C4 : Vật AB vuông góc với trục chính của TKPK A nằm trên trục
chính. OA = 24cm ; f = OF = OF’ = 12cm
* Dựng ảnh A’B’ của AB
•Dựa vào hình vẽ, lập luận ảnh này luôn nằm trong khoảng OF
K

B

A

I

B’
F’ A’

0

F

Khi di chuyển AB luôn vuông góc với trục chính tại mọi vị trí , tia
BI là không đổi , cho tia ló IK kéo dài luôn đi qua tiêu điểm F .
Tia BO luôn cắt tia IK kéo dài tại B’ nằm trong đoạn FI . Chính vì


B


F

O


F/

A

B’

9


IV. Vận dụng:
C6 : Hãy cho biết ảnh ảo của một vật tạo bởi TKHT và TKPK có đặc
điểm gì giống nhau, khác nhau. Từ đó hãy nêu cách nhận biết nhanh
chóng một TK là hội tụ hay phân kì .
Giống nhau: Ảnh ảo cùng chiều với vật
Khác nhau: -TKHT: ảnh ảo lớn hơn vật và cách xa thấu kính hơn
vật.
-TKPK: ảnh ảo nhỏ hơn vật và gần thấu kính hơn vật.
Cách nhận biết: Đưa vật gần thấu kính thấy ảnh cùng chiều nhỏ
hơn vật đó là thấu kính phân kì. Ảnh cùng chiều lớn hơn vật đó là
thấu kính hội tụ.



Mà OI = AB

I

B

F

(1)

A

O

F’

0,6
OF '
12
(2)

 '
' '
A B OA ' OF ' OA  12
8
12

Từ (1);(2) 
OA ' OA ' 12

A' B ' A' F '

Mà OI = AB

B’


A

F/

(1)

A’


O

F

0,6
OF '
12
(2)


' '
'
A B OF ' OA ' 12  OA
8

vật.

3) Một vật đặt ở mọi vị trí trước
trước thấu kính phân kì luôn cho

c) phần giữa mỏng hơn phần rìa

4) Ảnh của vật tạo bởi thấu kính
phân kì luôn

d) chùm tia ló phân kì, nếu kéo
dài các tia ló thì chúng đều đi
qua tiêu điểm của thấu kính.


Học thuộc ghi nhớ của bài.
Làm các bài tập 44-45.2 đến 44-45.4 SBT trang 52; 53 SBT
Chuẩn bị bài mới “ luyÖn tËp”
Lưu ý : xem thấu kính phân kỳ khác thấu kính hội tụ ở những
điểm nào?

16