B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. H CHÍ MINH
B QUANG THY ÁNH GIÁ CÁC YU T NH HNG N S
HÀI LÒNG CA NHÀ U T TRÊN A BÀN
TNH BN TRE
LUN VN THC S KINH T Thành Ph H Chí Minh, nm 2015
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
LI CAM OAN
*
Tôi xin cam đoan lun vn này hoàn toàn do tôi thc hin. Các đon trích
dn và s liu s dng trong lun vn đu đc dn ngun và có đ chính xác cao
nht trong phm vi hiu bit ca tôi.
Lun vn này không nht thit phn ánh quan đim ca trng i hc Kinh
t TP.HCM.
Tp.H Chí Minh, ngày 24 tháng 3 nm 2015
Tác gi lun vn B Quang Thy
MC LC
Trang
LI CAM OAN
DANH MC CH VIT TT
DANH MC CÁC BNG
DANH MC CÁC HÌNH VÀ S
Chng 1. GII THIU 1
1.1. t vn đ 1
1.2. Mc tiêu nghiên cu 2
1.2.1. Mc tiêu tng quát 2
1.2.2. Mc tiêu c th 2
1.3. i tng và phm vi nghiên cu 2
1.3.1. i tng nghiên cu ca đ tài 2
1.3.2. Phm vi nghiên cu ca đ tài 3
1.4. Ni dung nghiên cu 3
1.5. Kt cu lun vn 4
4.1.2.2. Thc trng các doanh nghip đu t trc tip nc ngoài trên đa
bàn tnh Bn Tre 29
4.1.2.3. Thc trng các doanh nghip đu t trong nc trên đa bàn tnh
Bn Tre 31
4.2. Phân tích thc trng tình hình đu t trên đa bàn tnh Bn tre 34
4.2.1. Phân tích thng kê mô t 34
4.2.1.1. Mu nghiên cu 34
4.2.1.2. o lng các yu t nghiên cu 34
4.2.1.3. o lng các nhân t nh hng đn s hài lòng ca nhà đu t 35
4.2.1.4. o lng s hài lòng ca các nhà đu t 36
4.2.1.5. Phân tích mô t các Doanh nghip điu tra 37
4.2.2. Kim tra đ tin cy ca thang đo (Cronbach’s Alpha) 39
4.2.3. Phân tích nhân t khám phá (Exploratory Factor Analysis, EFA) 41
4.2.4. Phân tích hi quy đa bin (Multiple Regression Analysis, MRA) 46
4.2.5. Gii thích kt qu phân tích hi quy 51
4.3. Tóm tt 54
C hng 5. KT LUN VÀ KIN NGH 55
5.1. Mt s gii pháp nâng cao s hài lòng ca nhà đu t, tng cng thu hút
đu t trên đa bàn tnh Bn Tre 55
5.1.1. Gii pháp nâng cao cht lng dch v công 55
5.1.2. Gii pháp hoàn thin h thng h tng và c s h tng đu t 56
5.1.3. Gii pháp phát trin ngun nhân lc 57
5.1.4. Gii pháp v xúc tin đu t 58
5.2. Kt lun 59
5.3. Hn ch ca đ tài và hng nghiên cu tip theo 60
TÀI LIU THAM KHO
PH LC
DANH MC CH VIT TT
BQL
Ban qun lý
TP. HCM
Thành ph H Chí Minh
USAID
C quan phát trin quc t Hoa K
VCCI
Phòng Thng mi & Công nghip Vit nam
VNCI
D án nâng cao nng lc cnh tranh Vit nam
VN
Vit Nam đng
UBND
y ban nhân dân
USD
ô la M DANH MC CÁC BNG
S hiu
bng
Tên bng
Trang
Bng 3.1
Thang đo các khái nim ca mô hình nghiên cu
17
Bng 4.1
Bng tng hp xp hng và đim ca 9 ch s thành phn
cu thành PCI tnh Bn tre giai đon 2007-2013
29
Bng 4.2
Thu hút đu t chia theo khu vc
Bng 4.12
Bng H s hi quy
48
Bng 4.13
Tóm tt mô hình
49
Bng 4.14
Phân tích phng sai
49
Bng 4.15
Kt qu kim đnh Spearman ca các yu t nh hng đn
mc đ hài lòng ca nhà đu t
50
Bng 4.16
V trí quan trng ca các yu t
53
DANH MC CÁC HÌNH VÀ S
S hiu hình
và s đ
Tên hình và s đ
Trang
Hình 3.1
Mô t Mô hình nghiên cu ca đ tài
13
Hình 3.2
S đ quy trình nghiên cu
đng lc thúc đy mnh tng trng kinh t ca đa phng. Cng trong giai đon
này, tnh đã thu hút đc 26 d án FDI t 14 quc gia và vùng lãnh th, tng vn đng
ký đt 173,18 triu USD. Các d án FDI trong giai đon này khá đa dng, t khai thác
các th mnh kinh t nông nghip ca tnh nh sn xut, ch bin các sn phm t da,
nuôi trng thy sn đn các lnh vc thâm dng lao đng nh gia công giày, may mc,
các ngành công nghip ph tr đin ôtô và các ngành dch v khác.
Trong đánh giá điu hành kinh t đa phng thông qua ch s nng lc cnh
tranh cp tnh (PCI), Bn Tre có 04 nm đc xp vào nhóm các tnh, thành điu hành
tt nn kinh t đa phng, các ch s thành phn v gia nhp th trng, chi phí phi
chính thc và tip cn đt đai,…đc xp th hng cao. Các quy trình, th tc đu t
đc ci cách theo hng ch có mt c quan đu mi tip nhn, x lý và tr kt qu
2
cho nhà đu t và tp trung h tr xuyên sut cho doanh nghip trc, trong và sau cp
phép.
Tuy có v trí chin lc cho phát trin kinh t xã hi nhng vn là mt tnh
nghèo, h tng c bn còn thiu thn, ngun nhân lc có trình đ không cao. Vic phát
trin kinh t - xã hi ca Bn Tre trong nhng nm qua còn nhiu hn ch, thu hút đu
t cha nhiu, cha tng xng vi tim nng, th mnh ca tnh. Do đó, trong thi
gian ti tnh Bn Tre cn thit phi có nhng gii pháp đ thu hút các doanh nghip đu
t vào tnh Bn Tre và đây cng chính là mi quan tâm hàng đu ca lãnh đo y ban
nhân dân tnh, là thách thc ca các nhà nghiên cu và hoch đnh chính sách.
Xut phát t nhng vn đ trên, đng thi đ xut đc nhng gii pháp có tính
khoa hc và thc tin đ thu hút đu t trên đa bàn tnh Bn Tre trong thi gian ti, tác
gi đã chn đ tài “ánh giá các yu t nh hng đn s hài lòng ca nhà đu t
trên đa bàn tnh Bn Tre” đ làm lun vn tt nghip.
1.2. Mc tiêu nghiên cu
1.2.1. Mc tiêu tng quát
Nhn din mc đ tác đng ca các yu t lên s hài lòng ca nhà đu t trên
đa bàn tnh Bn Tre.
đánh giá mc đ hài lòng ca các nhà đu t trên gi thuyt chính là các nhân t môi
trng đu t s tác đng tích cc đn kh nng thu hút đu t. thu hút đu t trên
đa bàn tnh Bn Tre có hiu qu điu cn thit phi xác đnh đc các yu t c bn
ca môi trng đu t Bn Tre là gì, các nhân t cu thành và yu t nào tác đng
tích cc đn s hài lòng ca nhà đu t. Thu hút đu t s gia tng khi nhà đu t đc
tho mãn bi đa phng. Các b phn trong phân tích thu hút đu t ca Bn Tre đc
phân tích là: các ngun lc cho phát trin kinh t- xã hi, hin trng thu hút đu t, các
gi thuyt v yu t môi trng đu t ca đa phng tác đng đn s hài lòng ca
nhà đu t.
Da trên gi thuyt này đ tài s xác đnh các d liu nghiên cu liên quan đn
bin gii thích – bin đc lp, bin mc tiêu – bin ph thuc – là s hài lòng ca các
nhà đu t. Kt hp các phng pháp hi quy, thng kê, so sánh và phân tích, tng hp
4
đ x lý s liu. Bên cnh đó lun vn cng tip thu, k tha có chn lc kt qu
nghiên cu ca mt s công trình có liên quan đã đc công b.
1.5. Kt cu lun vn
Lun vn gm có 5 chng và các phn m đu, tài liu tham kho, ph lc
Chng 1: Gii thiu: phn đt vn đ, s cn thit, mc tiêu, đi tng, phm
vi và ni dung nghiên cu.
Chng 2: C s lý lun ca vn đ nghiên cu: phân tích tng quan lý thuyt
và các kt qu nghiên cu trc đây có liên quan.
Chng 3: Phng pháp nghiên cu: trình bày cách tip cn, mô hình nghiên
cu, khung phân tích và phng pháp nghiên cu, x lý s liu và quy trình phân tích.
Chng 4: Kt qu nghiên cu: trình bày đc đim và đánh giá thc trng môi
trng đu t, tình hình thu hút đu t trên đa bàn tnh Bn Tre. Tìm ra nhng nhân t
nh hng đn s hài lòng ca nhà đu.
Chng 5: Kt lun và kin ngh: t kt qu nghiên cu đ xut các chính sách –
gii pháp nên đc quan tâm nhm nâng cao s hài lòng đ thu hút các nhà đu t trên
đa bàn tnh Bn Tre. Rút ra nhng hn ch ca đ tài và đ xut hng nghiên cu tip
đc ca đu t có th là s tng thêm tài sn vt cht, tài sn trí tu hay ngun nhân
lc cho xã hi. Kt qu đu t không ch là li ích trc tip cho nhà đu t mà còn
mang li li ích cho nn kinh t và toàn xã hi.
2.2. Khái nim môi trng đu t
Môi trng đu t là mt thut ng đã đc đ cp nghiên cu trong lnh vc
kinh t và qun tr kinh doanh nhiu nc trên th gii. Ti Vit Nam, khi chuyn
sang nn kinh t th trng, thc thi chính sách đi mi m ca hi nhp vi th gii
thì vn đ môi trng đu t và hoàn thin môi trng đc đt ra là mt gii pháp hu
hiu cho nn kinh t và nó đã thc s mang li hiu qu.
Môi trng đu t là mt thut ng không phi mi m nhng đn nay vn có
rt nhiu tranh lun v khái nim này. Môi trng đu t đc nghiên cu và xem x́t
theo nhiu khía cnh khác nhau tùy theo mc đích, phm vi, đi tng nghiên cu.
Có rt nhiu các vn đ nh hng ti đu t đi vi doanh nghip nht là các
vn đ liên quan đn chính sách nh: tài chính, tín dng, chính sách thng mi, chính
6
sách th trng lao đng, các quy đnh, c s h tng, các vn đ liên quan đn thu mua
và tiêu th, chính sách thu, chính sách phát trin các khu công nghip và các vn đ
liên quan đn h tr k thut và tài chính khác. Vi khái nim này thì môi trng đu
t đc hiu khá rng.
Mt cách hiu khác v môi trng đu t đó là tng hp các yu t: điu kin v
pháp lut, kinh t, chính tr – xã hi, các yu t v c s h tng, nng lc th trng và
c các li th ca mt quc gia, có nh hng trc tip đn hot đng đu t ca các
nhà đu t ti mt quc gia.
Tóm li, môi trng đu t là tng hòa các yu t có nh hng đn công cuc
đu t ca các nhà đu t quc gia hay đa phng nhn đu t. Nó bao gm các yu
t: tình hình chính tr, chính sách – pháp lut, v trí đa lý – điu kin t nhiên, trình đ
phát trin kinh t, đc đim vn hóa – xã hi, ngun lao đng và mc đ hi nhp kinh
t quc t. Các nhóm yu t này có th làm tng kh nng sinh lãi hoc ri ro cho các
nhà đu t.
có chi phí thp hn là sn xut ti nc m ri xut khu. Li th đa đim có th có
đc nh các ngun tài nguyên thiên nhiên, lao đng, các rào cn thng mi, chính
sách khuyn khích đu t và c nhng tác đng ngoi vi mà đa đim có th to ra cho
DN khi hot đng ti đó.
2.4. Các lý thuyt v dch v, cht lng dch v và s hài lòng ca khách
hàng
Theo t chc tiêu chun quc t: thì cht lng là toàn b nhng đc tính ca
mt thc th, to cho thc th đó có kh nng tha mãn các nhu cu đã đc công b
hay tim n.
Cht lng dch v là nhng gì mà khách hàng cm nhn đc – trong nghiên
cu này khách hàng là nhà đu t và đa phng là nhà cung cp dch v đu t.
ánh giá cht lng dch v đc Parasuraman (1985), trích theo inh Phi H
và Hà Minh Trung v các yu t nh hng đn s hài lòng ca nhà đu t nc ngoài
vào các khu công nghip mô hình đnh lng và gi ý chính sách (2011), cho rng cht
lng dch v ph thuc vào 5 thang đo: (1) Phng tin hu hình: s th hin bên
ngoài ca c s vt cht, thit b, phng tin truyn thông; (2) Tin cy: kh nng thc
8
hin dch v đáng tin cy, chính xác; (3) áp ng: sn lòng giúp đ khách hàng và
cung cp dch v tm thi; (4) m bo; (5) S cm thông.
Có nhiu quan đim đánh giá khác nhau v s hài lòng ca khách hàng. S hài
lòng ca khách hàng là phn ng ca h v s khác bit cm nhn gia kinh nghim đã
bit và s mong đi.
Theo Kotler và Keller (2006), s hài lòng là mc đ ca trng thái cm giác vui
thích hoc tht vng ca mt ngi bt ngun t vic so sánh nhn thc v mt sn
phm so vi mong đi ca ngi đó, bao gm ba cp đ sau: nu nhn thc ca khách
hàng nh hn k vng thì khách hàng cm nhn không tha mãn. Nu nhn thc bng
k vng thì khách hàng cm nhn tha mãn. Nu nhn thc ln hn k vng thì khách
hàng cm nhn là tha mãn hoc thích thú.
Theo Gronroos (1984), cht lng dch v s tác đng đn s hài lòng ca
đu t ti đa phng.
2.6. Tng quan v các nghiên cu trc đây có liên quan
Hin nay có nhiu nghiên cu v môi trng đu t và thu hút đu t vi nhng
góc nhìn và tip cn khác nhau và cng đã thu đc nhiu kt qu nht đnh. Trong các
nghiên cu k trên, có mt s nghiên cu gn vi đ tài đáng chú ý là các nghiên cu
sau:
Nguyn ình Th và cng tác viên (2005), đã vn dng lý thuyt tip th đa
phng và phng pháp phân tích nhân t khám phá, phân tích hi quy đ nhn dng,
c lng các nhân t nh hng đn tha mãn ca nhà đu t và phng pháp phân
tích v trí đa hng đ xác đnh v trí cnh tranh ca Tin Giang trong khu vc. Nghiên
cu 3 yu t môi trng đu t c bn là h tng đu t; ch đ, chính sách đu t; và
môi trng sng làm vic.
Theo kt qu nghiên cu ca C quan phát trin Quc t Hoa K (USAID) và
Phòng Thng mi và Công nghip Vit nam (VCCI) (2005 – 2009), nghiên cu nng
lc cnh tranh cp tnh (PCI) thông qua nghiên cu các yu t môi trng đu t mm
nhm đánh giá nng lc điu hành kinh t ca các đa phng. Ch s nng lc cnh
tranh cp tnh ca Vit Nam nm 2009 gm 09 yu t: (1) chi phí gia nhp th trng;
(2) tip cn đt đai và s n đnh trong s dng đt; (3) tính minh bch và tip cn
10
thông tin; (4) chi phí và thi gian đ thc hin các quy đnh ca nhà nc; (5) chi phí
không chính thc; (6) tính nng đng và tiên phong ca lãnh đo tnh; (7) dch v h
tr doanh nghip; (8) đào to lao đng; (9) thit ch pháp lý, (USAID – VCCI) (2009).
Trong các yu t thì các yu t: 3, 4 và 8 đc đánh giá là các yu t tác đng ln; các
yu t: 1, 5 và 6 đc đánh giá có tác đng trung bình; các yu t còn li: 2, 7 và 9
đc đánh giá có tác đng yu hn đn s tng trng ca khu vc kinh t t nhân. Và
nng lc cnh tranh cp tnh đc tng hp t các ch s thành phn có trng s theo
hng h tr tng trng kinh t t nhân. Các yu t thành phn ca PCI có th đc
thay đi theo thi gian cho phù hp vi quá trình vn đng ca nn kinh t đt nc.
Kt qu nghiên cu ca VNCI nm 2009 cho thy có mi liên h gia cht lng điu
khác cng rt quan trng nh đu t trong nc và nht là đu t ca các DN đa
phng. Vic xác đnh các nhân t nh hng đn môi trng đu t ca tnh Lâm
ng cn nên xut phát t môi trng đu t ca tnh và s dng ch s nng lc cnh
tranh cp tnh ca VNCI mang tính cht tham kho, so sánh có th s cho kt qu xác
thc hn.
Theo kt qu nghiên cu ca Kiu Công Minh (2008), s dng phng pháp
nghiên cu đnh tính thông qua các ch s đánh giá nng lc cnh tranh ca VNCI,
phng pháp so sánh mô t và phng pháp chuyên gia đ đánh giá tng quan vai trò
dòng vn FDI đi vi phát trin kinh t - xã hi nhng nc đang phát trin và xác
đnh các nhân t nh hng đn thu hút FDI v lý lun và thc tin; phân tích các nhân
nhân t nh hng đn thu hút FDI ca tnh Tây Ninh; đ xut mt s gii pháp ch
yu nhm đy mnh thu hút dòng vn FDI ca tnh Tây Ninh. Nghiên cu đã phân tích,
xác đnh đc mt s các yu t tác đng đn thu hút FDI bao gm các nhân t truyn
thng (v trí – khong cách đn th trng chính, c s h tng, ngun nhân lc, chính
sách u đãi) và các nhân t mm (09 ch s đánh giá nng lc cnh tranh thành phn
theo VNCI). Nghiên cu cng đ xut đc mt s gii pháp đ thu hút FDI nh: đ
xut phát trin kinh t xã hi tnh Tây Ninh; nâng cao PCI; ci thin c s h tng;
nâng cao s lng và cht lng ngun nhân lc; đy mnh phát trin các KCN; tng
cng xúc tin đu t; đ xut gii pháp còn mang tính chung chung, thiu c th do đó
ít tính kh thi.
12
2.7. Tóm tt
Chng này tác gi đa ra các lý thuyt nghiên cu và mt s bài nghiên cu
trong nc có liên quan đn ni dung nghiên cu ca đ tài. Nhng lý thuyt c bn có
liên quan đn đu t và thu hút đu t gm các lý thuyt v đu t và đu t quc t; lý
thuyt dch v, cht lng dch v và s hài lòng ca khách hàng; lý thuyt tip th đa
phng.
Trong vic thu hút đu t vào đa phng thì nhà đu t đóng vai khách hàng
đu t và chính quyn đa phng đóng vai nhà cung cp dch v đu t. Mt đa
Hình 3.1. Mô hình nghiên cu ca đ tài
Mô hình nghiên cu nh sau:
Y = b
0
+ b
1
F1 + b
2
F2 + b
3
F3 + b
4
F4 + b
5
F5 + b
6
F6 +b
7
hi đc thit k theo các thang đo (C s h tng đu t, Ch đ chính sách đu t,
Cht lng dch v công, Môi trng sng và làm vic, Li th ngành, Chi phí đu vào
cnh tranh, Cht lng ngun nhân lc, Mc đ hài lòng) vi thang đim Liker 5 mc
đ.
Mc 1: hoàn toàn không đng ý;
Mc 2: không đng ý;
Mc 3: trung lp;
Mc 4: đng ý;
Mc 5: hoàn toàn đng ý;
Sau khi xây dng xong mô hình nghiên cu, thông qua s h tr ca phn
mm SPSS 16.0. Quy trình nghiên cu đc thc hin qua 02 bc:
a. S dng phng pháp phân tích yu t khám phá (EFA: Exploratory Factor
Analysis): đ kim đnh các yu t nh hng và nhn din các yu t theo đánh giá
ca nhà đu t cho là phù hp. Xây dng đc h thng thang đo tin cy ca các yu t
nh hng.
b. S dng phân tích hi quy: đ nhn din các yu t nh hng có ý ngha và
vai trò ca tng yu t.
3.2. Ngun d liu nghiên cu
3.2.1. Ngun d liu th cp
Thu thp các tài liu có sn phc v cho phân tích tng quan, đánh giá chung.
Các s liu th cp qua các nm đã đc công b trên các phng tin truyn thông,
báo cáo tng kt t S K hoch và u t, S Công thng, UBND tnh Bn Tre,
Trung tâm Xúc tin đu t, BQL KCN.
Các đ tài đã thc hin
15
Sách, báo, tp chí, tài liu, hi tho, internet
3.2.2. Ngun d liu s cp
Nghiên cu thu thp nhm xây dng và phát trin h thng khái nim/thang đo
lng và các bin nghiên cu t đó tin hành xây dng bng câu hi điu tra kho sát
Hình 3.2. S đ quy trình nghiên cu
3.5. Phng pháp x lý s liu
3.5.1. Mu d liu nghiên cu
ng dng mô hình trong thc tin, tác gi tin hành điu tra đi din mt s
DN đang hot đng trên đa bàn tnh Bn Tre. Các DN đc kho sát ch yu là các
DN sn xut công nghip k c các DN cung ng dch v. C cu mu kho sát ngi
tr li v trí Hi đng qun tr, Hi đng thành viên, Ban Giám đc doanh nghip, các
Trng phòng chc nng (thng là Trng phòng hành chính, d án kinh doanh, nhân
s).
Vn đ nghiên cu
Các yu t nh hng đn s hài lòng ca các nhà đu t và gii pháp tng