B GIÁO DC VÀÀO TO
TRNG I HC KINH T THÀNH PH H CHÍ MINH
LÊ TH CM NHUNG
CÁC YU TNH HNG N SN
NH CÔNG VIC CA NHÂN VIÊN
NGÂN HÀNG TMCP SÀI GÒN SAU KHI
SÁP NHP TI TP.H CHÍ MINH Chuyên ngành Qun tr kinh doanh
Mã s:60340102 LUN VN THC S KINH T
NGI HNG DN KHOA HC:
TS. NGUYN HU DNG
Thành ph H Chí Minh, tháng 12 nm 2014
LI CAM OAN
Kính tha quý thy cô, tôi tên là Lê Th Cm Nhung, hc viên Cao hc khóa 21
ngành Qun tr kinh doanh, Trng i hc Kinh t TP.HCM. Tôi xin cam đoan đ
tài Lun vn “CÁC YU T NH HNG N SN NH CÔNG VIC
CA NHÂN VIÊN NGÂN HÀNG TMCP SÀI GÒN SAU KHI SÁP NHP TI
TP.H CHÍ MINH” là công trình nghiên cu ca riêng tôi.
1.1.3.2 Nhng hn ch ca sáp nhp – mua li 9
1.2 Các khái nim v s n đnh trong công vic 11
1.2.1 Khái nim v s n đnh trong công vic 11
1.2.2 Các tác đng ca M&A đi vi nhân viên trong các nghiên cu trc đây 12
1.3 Mô hình nghiên cu đ xut . 18
1.4Tóm tt chng 1 21
CHNG 2: TÌNH HÌNH NGÂN HÀNG THNG MI C PHN SÀI GÒN
SAU KHI SÁP NHP 22
2.1 Gii thiu các ngân hàng trc khi hp nht 22
2.2 Quyt đnh hp nht ba ngân hàng và kt qu sau 2 nm hp nht 23
2.2.1 Quyt đnh hp nht ba ngân hàng 23
2.2.2 Kt qu hot đng sau 2 nm hp nht 24
2.3 Nhng thay đi v nhân s sau hp nht 24
2.4 Tóm tt chng 2 25
CHNG 3: PHNG PHÁP NGHIÊN CU 26
3.1 Quy trình nghiên cu 26
3.1.1 Nghiên cu s b 26
3.1.2 Hoàn chnh mô hình nghiên cu và xây dng thang đo 28
3.1.3 Nghiên cu chính thc 30
3.2 X lý và phân tích d liu 31
3.2.1 Phân tích đ tin cy ca Thang đo (Cronbach’s Alpha) 31
3.2.2 Phân tích Nhân t Khám phá (EFA) 32
3.2.3 Phân tích Hi quy 32
3.3 Tóm tt chng 3 33
CHNG 4: PHÂN TÍCH KT QU NGHIÊN CU 34
4.1 Thng kê mu kho sát 34
4.2 Phân tích đnh lng 35
4.2.1 Phân tích Cronbach’s Alpha 35
4.2.2 Phân tích nhân t khám phá EFA 37
4.2.2.1 Phân tích nhân t EFA cho bin đc lp 38
DANH MC CÁC CH VIT TT
- BHXH: Bo him xã hi.
- EFA: Phân tích nhân t khám phá-Exploratory Factor Analysis.
- KMO: Kaiser-Meyer-Olkin
- SCB: Ngân hàng Thng mi c phn Sài Gòn.
- SPSS: Statistical Package for the Social Sciences.
- TMCP: Thng mi c phn.
DANH MC CÁC BNG BIU
Bng 1.1 Danh sách bin quan sát ca Rathogwa (2008) 16
Bng 3.1 Danh sách bin quan sát 28
Bng 4.1 Kt qu H s Cronbach’s Alpha ca thang đo 36
Bng 4.2 H s Cronbach’s Alpha ca thang đo Thu nhp 36
Bng 4.3 Kt qu Phân tích EFA ln th nht 38
Bng 4.4. Kt qu Phân tích EFA ln th 2 39
Bng 4.5 Kt qu Phân tích EFA ln th 3 39
Bng 4.6 Kt qu Phân tích EFA cho bin ph thuc 40
Bng 4.7 Bin quan sát sau khi điu chnh 41
Bng 4.8 Kt qu đ phù hp ca mô hình 42
Bng 4.9 Kt qu phân tích ANOVA 43
Bng 4.10 Bng kt qu các h s hi quy 43
DANH MC CÁC HÌNH V, TH TRONG TÀI
Có rt nhiu ý kin trái chiu t câu hi đt ra là liu nhân viên ca các công
ty này s đc hng li ích gì t kt qu ca thng v mua li – sáp nhp. Mt s
quan đim lc quan cho rng nhân viên s đc thay đi môi trng làm vic tt
hn. Hay tt hn na, nu h có kh nng thích nghi thì đây s là c hi cho h
thng tin bi sau khi thay đi chc chn công ty s thay đi cu trúc, s có nhiu v
trí thích hp vi kh nng ca nhân viên. Tuy nhiên cng có nhiu ý kin nhn
đnh rng đây s là giai đon khó khn bi tâm lý ngi thay đi ca mt b phn
không nh ngi lao đng. H lo s mt vic làm, e ngi thay đi lãnh đo s nh
hng đn quyn li ca h…
2
Là thng v sáp nhp ngân hàng đu tiên ti Vit Nam, chc chn lãnh đo
và các nhà qun lý ca 3 ngân hàng TMCP Sài Gòn (SCB), ngân hàng Tín Ngha và
ngân hàng TMCP Nht đã có s trang b v kin thc cng nh s chun b v
tâm lý cho nhân viên trc khi th tc sáp nhp đc din ra. Tuy nhiên, sau khi
hp nht, liu công vic ca các nhân viên này có n đnh? Vì vy, nghiên cu đc
thc hin vi mong mun có c hi tìm hiu và phân tích nhng yu t tác đng
đn s n đnh trong công vic ca nhân viên 3 ngân hàng sau khi hp nht. T đó,
có th đa ra nhng kin ngh phù hp vi thc tin và góp phn nâng cao cht
lng qun lý nhân s ca ngân hàng.
2. Mc tiêu nghiên cu:
Lun vn s làm rõ các vn đ sau:
• Xác đnh các yu tnh hng đn s n đnh trong công vic ca
nhân viên ngân hàng TMCP Sài Gòn sau hp nht khu vc Thành ph H Chí
Minh.
• Xác đnh mc đ tác đng ca tng yu t đi vi s n đnh trong
công vic; t đó tìm ra các yu t có tác đng mnh nht đ có hng điu chnh
phù hp.
• T nhng nghiên cu trên, lun vn s đa ra nhng đ xut đ khc
phc nhng khó khn và nâng cao cht lng qun lý nhân s đ tng hiu qu làm
T kt qu nghiên cu, có th có nhng kin ngh nhm giúp ngân hàng hoàn
thin các chính sách qun lý nhân s, có c s thc tin đ có các chính sách nhm
to cho nhân viên mt công vic n đnh, yên tâm làm vic và cng hin cho ngân
hàng.
6. Kt cu ca lun vn:
Ngoài phn m đu, Lun vn có cu trúc gm 5 chng:
Chng 1: Tng quan v hot đng mua li – sáp nhp: Gii thiu tng
quan v hot đng sáp nhp – mua li (M&A) thông qua các khái nim, nhng li
4
ích và hn ch ca hot đng này. ng thi, chng 1 cng cung cp mt s
nghiên cu v tác đng khía cnh nhân s đã đc thc hin trc đây.
Chng 2: Tình hình ngân hàng TMCP Sài Gòn trc và sau khi sáp nhp
đn nay: Gii thiu lch s hình thành và phát trin ca các ngân hàng trc khi
hp nht và tình hình ngân hàng TMCP Sài Gòn sau khi hp nht đn nay. Chng
2 cng tóm tt s lc nhng thay đi v mt nhân s sau hp nht.
Chng 3: Phng pháp nghiên cu: Gii thiu quy trình thc hin nghiên
cu ca tác gi và các phng pháp s đc s dng đ thc hin x lý d liu
nghiên cu.
Chng 4: Phân tích các kt qu nghiên cu: Cung cp các kt qu nghiên
cu ca phân tích Cronbach’s Alpha, phân tích EFA và phân tích hi quy. Tđó,
xây dng mô hình nghiên cu hoàn chnh v các yu tnh hng đn sn đnh
trong công vic ca nhân viên ngân hàng TMCP Sài Gòn sau khi hp nht.
Chng 5: Kt lun và kin ngh: T các kt qu phân tích đc, tác gi rút
ra mt s kt lun v sn đnh trong công vic ca nhân viên ngân hàng TMCP Sài
Gòn sau hp nht. ng thi, đa ra mt s kin ngh và các hng nghiên cu có
th đc phát trin thêm.
Khái nim Sáp nhp đc đnh ngha 1 cách chung nht theo Lut doanh
nghip 2005 là: “Mt hoc mt s công ty cùng loi (gi là công ty b sáp nhp) có
th sáp nhp vào công ty khác (gi là công ty nhn sáp nhp) bng cách chuyn
toàn b tài sn, quyn, ngha v, quyn li và li ích hp pháp sang công ty nhn
sáp nhp, đng thi chm dt s tn ti ca công ty b sáp nhp”.
Trong lnh vc ngân hàng, khái nim này đc quy đnh mt các rõ ràng hn
qua Thông t s 04/2010/TT-NHNN ngày 11/02/2010 ca NHNN v vic “Quy
đnh vic sáp nhp, hp nht, mua li t chc tín dng” nh sau: “Sáp nhp t
chc tín dng là hình thc mt hoc mt s t chc tín dng (t chc b sáp nhp)
sáp nhp vào mt t chc tín dng khác ( t chc tín dng nhn sáp nhp) bng
6
cách chuyn toàn b tài sn, quyn, ngha v và li ích hp pháp sang t chc tín
dng nhp sáp nhp, đng thi chm dt s tn ti ca t chc tín dng b sáp
nhp”.
Nh vy, vic sáp nhp các ngân hàng s không to ra mt pháp nhân mi.
Các ngân hàng b sáp nhp s không còn tn ti trong khi ngân hàng nhn sáp nhp
vn duy trì tên c nhng vi quy mô ln hn so vi trc đây.
• Hp nht:
Hp nht doanh nghip là “Hai hoc mt s công ty cùng loi (gi là công ty b
hp nht) có th hp nht thành mt công ty mi (gi là công ty hp nht) bng
cách chuyn toàn b tài sn, quyn và li ích hp pháp sang công ty hp nht,
đng thi chp dt s tn ti ca công ty b hp nht”. (Lut doanh nghip 2005).
Theo thông t s 04/2010/TT-NHNN ngày 11/02/2010: “Hp nht các t chc
tín dng là hình thc hai hoc mt s t chc tín dng (t chc tín dng b hp
nht) hp nht thành mt t chc tín dng mi bng cách chuyn toàn b tài sn,
quyn, ngha v và li ích hp pháp sang t chc tín dng hp nht, đng thi
chm dt s tn ti ca các t chc tín dng b hp nht”.
Nh vy, hot đng hp nht có th hình thành pháp nhân mi - mt ngân hàng
mi, vi tên gi mi hoc duy trì theo tên ca mt trong các ngân hàng c.
ty sáp nhp trên chui giá tr đó.
Sáp nhp theo chiu dc thng đc chia thành 2 hình thc:
- Sáp nhp tin (forward integration): din ra khi mt công ty mua li công
ty khách hàng ca mình. Ví d công ty sn xut ph tùng xe máy mua li
công ty lp ráp và kinh doanh xe máy.
- Sáp nhp lùi (back integration): din ra khi mt công ty mua li nhà cung
cp, cung ng sn phm, nguyên liu đu vào ca mình. Ví d công ty
sn xut thc n đòng hp mua li công ty chn nuôi gia súc.
Khi các công ty la chn sáp nhp theo chiu dc s mang li cho các bên
tham gia li th v vic đm bo và kim soát cht lng ngun hàng hoc đu ra
sn phm.
• Sáp nhp t hp (conglomerate mergers):
8
Hình thc này din ra khi hai hay nhiu công ty không có cùng lnh vc kinh
doanh nhng mun đa dng hóa hot đng kinh doanh ca mình – m rng kinh
doanh sang nhng lnh vc khác không liên quan – tin hành sáp nhp li vi nhau.
Sáp nhp t hp thng đc chia thành 3 nhóm:
- Sáp nhp t hp thun tuý: s sáp nhp gia các bên không h có mi
quan h nào vi nhau. Ví d mt công ty may mc sáp nhp vi mt công
ty qung cáo.
- Sáp nhp bành trng v đi lý: din ra khi các công ty tham gia sn xut
hoc kinh doanh cùng mt loi sn phm nhng tiêu th các th trng
có s cách bit v đa lý. Ví d mt công ty sa Úc mua mt công ty
sa Vit Nam.
- Sáp nhp đa dng hoá sn phm: din ra gia các công ty sn xut nhng
loi sn phm khác nhau nhng cùng ng dng mt công ngh sn xut
hoc tip th gn ging nhau. Ví d mt công ty sn xut áo khoác mua
li mt công ty may mc.
Tuy đa dng v hình thc nhng sáp nhp t hp không ph bin nh hai
giúp gia tng đi ng lao đng ca các bên. Các ngân hàng s có c hi tuyn dng
nhng nhân viên gii ca mi bên trc đây đm nhim nhng v trí và vai trò mi
mà không cn tn kém chi phí thông báo tuyn dng bên ngoài.
Ngoài các li ích chính, mi thng v sáp nhp – mua li còn mang đn cho các
doanh nghip mt s tác đng tích cc nh gia tng giá tr doanh nghip, gia tng
nng lc cnh tranh vì khi sáp nhp hay mua li, quyn tác đng ca doanh nghip
đn giá c trên th trng s ln hn do vic gim cnh tranh và có th phn ln
hn, kt qu s làm li nhun hot đng và thu nhp biên t ca doanh nghip đt
cao hn,…
1.1.3.2 Nhng hn ch ca sáp nhp – mua li:
Bên cnh mt tích cc, mi thng v hp nht đu tim n nhiu ri ro và
các tác đng tiêu cc nh hng đn các bên tham gia.
10
- nh hng đn chin lc phát trin lâu dài:Nu thng vsáp nhp - mua li
xy ra đi vi trng hp thâu tóm thù đch; hoc s thay đi c cu, b máy qun
lý sau khi sáp nhp hay mua li có th làm cho hot đng ca ngân hàng mc tiêu
b xáo trn dn đn chin lc hot đng lâu dài b thay đi.
- Vn hóa doanh nghip b pha trn: Vn hóa doanh nghip là tài sn vô hình
ca doanh nghip. Nó bao gm nhng nét đc trng riêng đ to s khác bit gia
các t chc vi nhau nh môi trng làm vic, s trung thành ca nhân viên đi vi
công ty hay cách thc lãnh đo đi ng nhân viên ca cp qun lý,…Vì vy, khi các
ngân hàng tin hành sáp nhp li vi nhau s dn đn s hòa hp ca nhiu vn hóa
doanh nghip trong điu kin mi.
- Mâu thun v quyn li trong ni b các c đông: Khi hp nht s làm cho
quyn li các c đông thiu s b nh hng vì s phiu ca h không đ đ biu
quyt ti i hi c đông.
- Mt gim nhân s: Vic hp nht s có th dn đn tái cu trúc công ty. S
hình thành mi hoc ct gim các b phn s dn đn mt s s thay đi v trí qun
lý hoc mt s nhân viên b mt vic.
Khi h cm thy không chc chn v tng lai ca mình trong doanh nghip
hay nói khác hn h thy rng công vic ca h s tr nên không n đnh, h
s chng li s thay đi.
• B đe da v li ích: Mi ngi đu s có nhng quan tâm riêng khi vic hp
nht din ra. Mt trong nhng câu hi đc đt ra thng xuyên khi có s
hp nht là “iu gì s xy ra vi tôi trong thi gian sp ti?”. Chc chn, h
s có s s hãi mt đi cái mà h đang có, thm chí có th là đa v hoc
quyn lc mà h đang s hu. Vì nhân viên s cm thy môi trng làm vic
thoi mái mà h đang có b nh hng, h s chng li nhng s thay đi đó.
• S thiu nim tin và s hiu nhm: Nhân viên s phn kháng trc vic hp
nht nu nhng mc tiêu chin lc không đc trao đi vi h mt cách rõ
ràng. ó là vì nu h không thy tính cp thit ca vic thay đi, h s chng
li nó. S mt nim tin thng xy ra khi các cp lãnh đo không trao đi
thng thn vi nhân viên v nhng gì đang din ra, bi nhng quyt đnh nh
12
s nh hng ti công vic ca h mà không có s tham kho ý kin nhân
viên.
• Nhn thc khác nhau: Mi nhân viên trong t chc s có nhng cách nhn
thc khác nhau đi vi s thay đi. Ví d mt nhân viên lâu nm đang làm
vic n đnh và ch đi s thng tin s cho rng vic hp nht s nh hng
đn điu mà anh ta k vng vì s có nhiu nhân viên mi trong b phn anh
ta đang làm vic. Nhn thc này là mt nhn thc tiêu cc và tt nhiên, nhân
viên đó s ngh rng chính vic hp nht gây ra s không n đnh trong công
vic ca anh ta.
Ngoài ra, còn mt s yu t to ra s không n đnh trong công vic ca mt
nhân viên khi hp nht din ra nh nhân viên không sn sàng cho s thay đi, áp
lc t đng nghip mi, thay đi ni làm vic,…
1.2.2 Các tác đng ca M&A đi vi nhân viên trong các nghiên cu trc đây:
• Nghiên cu ca Kanika T.Bhal (2009)
các phn ng ca h s mang tích tiêu cc t cm nhn cho đn hành vi.
• Nghiên cu ca Donald S.Siegel (2008):
Ly d liu t các công ty M&A ca Thy in, Donald chn tình trng
vic làm và thu nhp ca nhân viên làm hai yu t chính trong mô hình đ đo lng
tác đng sau mua li và sáp nhp. Ông còn nghiên cu theo s nh hng ca các
dng M&A khác nhau lên các yu t này.
Kt qu nghiên cu cho thy nhng nhân viên li công ty đã đc mua li
hoc sáp nhp s có mc tng trng thu nhp khong 10.6 %, trong khi nhân viên
mt công ty hoàn toàn không có s thay đi, con s này đt mc 12,6%. Tng
t đi vi nhân viên bt đu công vic mi. Nu h đn mt công ty đã đc mua
li-sáp nhp t trc thì mc tng trng thu nhp ca h đt 37,1% so vi 52%,
ca nhân viên bt đu làm vic công ty không có M&A. S khác bit này th hin
s thp hn trong chi phí đu t cho ngun vn con ngi, cng nh là nhng khó
khn trong công vic có th xy ra do M&A mang li.
14
Tình trng vic làm trong nghiên cu này là bin ph thuc. Vic chuyn
đn mt công ty khác hay tr nên tht nghip chu nh hng t thu nhp cng nh
kinh nghim ca ngi nhân viên.
• Nghiên cu ca Jack W.Wiley (2008)
Mt nghiên cu khác đc tin hàng bi Tin s Jack W.Wiley ca Vin
nghiên cu Kenexa v nh hng ca M&A lên s tham gia ca nhân viên vào các
hot đng ca doanh nghip. thc hin nghiên cu, ông đã đa ra đnh ngha v
s tham gia ca nhân viên là gì. đây đc hiu là “mc đ mà nhân viên đc
đng viên đ đóng góp vào s thành công ca t chc, và mc đ sn sàng c gng
đ hoàn thành nhim v quan trng nhm đt mc tiêu ca t chc”. Nghiên cu
đc thc hin đi vi lc lng lao đng M cho thy nhân viên ch sn sàng
tham gia vào các hot đng ca t chc hay nói cách khác, các yu t to nên s
gn bó ca nhân viên sau khi có s thay đi ln nh M&A nh sau:
T các kt qu trên, Jack đã đa kt lun rng s tham gia ca nhân viên
trong các công ty va đc mua li hoc sáp nhp không t đng suy gim. Tuy
nhiên, khi có s sa thi nhân viên din ra thì nh hng ca nó thng mang tính
tiêu cc. Các yu t đ đm bo s đóng góp thng là s tin tng ca nhân viên
vào tng lai ca t chc và ban lãnh đo; nhân viên tin rng h có mt tng lai
ha hn sau khi công ty thay đi và h tin tng sn phm và dch v cung cp cho
khách hàng là tt hn các đi th cnh tranh. Bên cnh đó, ông cng đa ra đc
gii pháp đ bù đp khi nhân viên không có đ nhng s tin tng nh trên. ó là
s có mt ca nhng nhà qun lý đt nhân viên là trung tâm. H phi dành thi gian
đ nhân viên gp g và đa ra nhng gii thích rõ ràng v hng phát trin ca
doanh nghip. T đó, nhân viên mi có th làm vic mt cách hiu qu trong môi
trng mi.
• Nghiên cu ca Ahvaathu T.Ragothwa (2008)
c thc hin nm 2008 bi Rathogwa, nghiên cu v s tác đng ca
M&A lên nhân viên ca công ty Smartcom sau khi hp nht vào công ty Vodacom
SA đã xác đnh các yu t nh hng quan trng đn nhân viên sau M&A.
D liu ca nghiên cu đc thu thp thông qua bng câu hi và phng vn
trc tip nhân viên cng nh ban lãnh đo ca công ty. Các yu t đc đa vào
nghiên cu bng bng câu hi bao gm:
Bng 1.1 Danh sách bin quan sát ca Rathogwa (2008)
S th t
Các yu t tác đng đn công vic ca nhân viên sau M&A ti Smartcom
1
Thu nhp
2
Áp lc công vic
3
Môi trng làm vic
4
s mong đi ca phn ln nhân viên. H đu cm thy b phn Nhân s đã làm tt
vic chi tr lng khi mc thu nhp ca h đáp ng đc nhu cu chi tiêu.
- i vi s lãnh đo t cp trên: Các nhân viên tham gia tr li câu hi
nghiên cu gn nh đng tình rng h thiu s hng dn và h tr rt nhiu t ban
lãnh đo trc và sau khi hp nht. Nhân viên tha nhn rng ban lãnh đo các cp
có s truyn đt thông tin cho nhân viên v vic hp nht tuy nhiên thông tin không
rõ ràng c th. Hn th na, sau khi hp nht, mt s nhân s thay đi b phn
trong công ty li không nhn đc s hng dn hoc ch đo tn tình t lãnh đo
phòng ban mi chuyn sang. H còn cho rng ban lãnh đo đang có s che giu
nhiu chính sách quan trng.