LỜI NÓI ĐẦU

Trong nền kinh tế thị trường ở nước ta hiện nay vấn đè tiền lương luôn là
một mối quan tâm hàng đầu của mỗi người lao động nói chung và các doanh
nghiệp nhà nước nói riêng.Lương bổng là một trong những động lực kích thích
con người làm việc hăng hái,kích thích người lao động làm việc có năng xuất
chất lượng và hiệu quả góp phần tăng hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp nói
riêng và phát triển kinh tế xã hội noi chung.Do vai trò tác dụng to lớn của việc
áp dụng hợp lí các hình thức trả công nên việc nghiên cứu,đánh giá các hình
thức trả công để chỉ ra phạm vi áp dụng của các hình thức trả công hợp lí phát
huy tác dụng tốt hơn luôn là vấn đề cần thiết.
Đây là vấn đề mà khá nhiều doanh nghiệp khi chuyển sang nền kinh tế thị
trường còn gặp khó khăn và lúng túng.Trên cơ sở những suy nghĩ của bản thân
kết hợp với quá trình học tập,tôi xin đống góp một số ý kiến của mình htông qua
bài viết "Vấn đề tiền lương trong các doanh nghiệp nhà nước ở việt nam
hiện nay".
Bài viết là kết quả của quá trình tìm tòi,nghiên cứu lý luận và khảo sát
thực tiễn,cùng với sự giúp đỡ của cô giao.
Em xin chân thành cảm ơn

THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁNChương1: Khái niệm,vai trò của tiền lương và nội dung của cơng tác

Cựng vi khỏi nim trờn,tin cụng ch l mt biu hin, mt tờn gi khỏc
ca tin lng.Tin cụng gn trc tip hn vi cỏc quan h tho thun,mua bỏn
sc lao ng v thng s dng trong lnh vc sn xut kinh doanh,cỏc hp
ng thuờ cú thi hn.
Tin cụng cũn l tim tr cho mt dn v thi gian lao ng cung
ng,tin tr cho khụi lng cụng vic dc thc hin ph bin trong nhng tho
thun thuờ nhõn cụng trờn th trng t do v cú th gi l giỏ cụng lao ng.
Ngoi ra,mun thỳc y sn xut,mun ng viờn nhõn viờn,ói ng
nhõn viờn,cp qun tr phi kớch thớch bng ngun thự lao lao ng mt cỏch
hp lý.
Thự lao lao ng bao gm 2 phn:thự lao ti chớnh v phớ ti
chớnh.Phn ti chớnh bao gm mc ti chớnh trc tip v giỏn tip.Ti chớnh trc
tip bao gm lng cụng nht,lng thỏng,tin hoa hng v tin thng.Ti
chớnh giỏn tip bao gm cỏc k hoch m s cụng ty ti vit nam ó ỏp dng bao
gm:cỏc k hoch bo him nhaan th,y t,cỏc loi tr cp xó hi:cỏch phỳc
li gm k hoch v hu
Thự lao lao ng khụng phi chi phớ n thun ch cú mt ti chớnh m
cũn nhng mt phi ti chớnh.Ti nhiu ni ói ng phi ti chớnh ngy cng quan
trng hn.ú chớnh bn thõn cụng vic v mụi trng lm vic.Bn thõn cụng
vic cú hp dn khụng cú thỏch ũi hi sc phn u khụng,nhõn viờn cú
c giao trỏch nhim khụng,khi lm vic cú cm giỏc vui khi hon thnh cụng
vic v h cú c hi thng tin khụng.
Núi chung,khỏi nim tin lng cú tớnh ph quỏt hn v cựng vi nú l
mt lot cỏc khỏi nim:tin lng danh ngha,tin lng thc t,tin lng ti
thiu,tin lng kinh t.
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN

-Tiền lương danh nghĩa:là khái niệm chỉ số lượng tiền tệ mà người sử
dụng sức lao động căn cứ vào hợp đồng thoả thuận giuữa hai bên trong việc th
lao động.Trên thực tế.Mọi mức lương trả cho người lao động đều là lương danh

giảm,thì đại lượng nào có tốc độ tăng giảm lớn hơn sẽ quyết định chỉ số tiền
lương thực tế.Đối với người lao động lợi ích và mục đích cuối cùng của việc
cung ứng sức lao động là tiền lương thực tế chứ khơng phải tiền lương danh
nghĩa,vì tiền lương thực tế quyết định khả năng tái sản xuất sức lao động quyết
định các lợi ích trực tiếp của họ.
-Về tiền lương tối thiểu(gọi đúng là mức lương tối thiểu)cũng có những
quan điểm khác nhau.Từ trước đến nay mức lương tối thiẻu dược xem là cái
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN

ngưỡng cuối cùng,để từ đó xây dựng các mức lương khác,tạo thành hệ thống
tiền lương của một f nào đó hoặc hệ thống tiền lương chung của một nước,là căn
cứ đẻ định chính sách tiền lương.Với quy định như vậy mức lương tối thiểu
được coi là yếu tố rất quan trọng của một chính sách tiênf lương,nó liên hệ chặt
chẽ với 3 yếu tố:
+Mức sống trung bình của dân cư một nước
+Chỉ số giá cả hàng hố sinh hoạt
+Loại lao động và điều kiện lao động
Mức lương tối thiểu do lường giá loại sức lao động thơng thường trong
điều kiện làm việc bình thường,u cầu một kĩ năng đơn giản với một khung giá
các tư liệu sinh hoạt hợp lý,Nghị định 197/CP của nhà nước Cộng hồ xã hội
chủ nghĩa Việt Nam ngày 31/12/1994 về việc thi hành Bộ luật lao động đã ghi:
"Mức lương tối thiểu…là mức lương để trả cho người lao động làm
cơng việc đơn giản nhất(khơng qua đào tạo)với điều kiện lao động và mơi
trường lao động bình thường"
Quan niệm của kinh tế học hiện đại về mức lương tối thiểu lại xuất phát
từ các quy luật cung cầu,giá cả thị trường lao động,từ mối quan hệ giữa khả
năng cung ứng và khả năng tiêu thụ nguồn cung ứng sức lao động.Nhà kinh tế
học d>Begg viết:"Tiền cơng tối thiểu của một yếu tố sản xuất…là tiền trả tối
thiểu cần thiết để lơi cuốn người cung cấp sức lao động vào làm việc đó".Theo ý
kiến này thì cơ chế thị trường là tác nhân chủ yếu,điều tiết mứ lao động,mức tiền

thnh nng lc sỏng to lm tng nng xut lao ng,mt khỏc khi nng xut
lao ng tng thỡ li nhun doanh nghip s tng,do ú ngun phỳc li ca
doanh nghip m ngi lao ng nhn c cng s li tng lờn,nú l phn b
xung thờm cho tin lng,lm tng thu nhp v tng li ớch cho cung ng sc
lao ng lờn na,khi li ớch ca ngi lao ng c bo m bng mc lng
tho ỏng nú s to ra s gn kt cng ng nhng ngi lao ng vi mc tiờu
v li ớch ca doanh nghip xoỏ b s ngn cỏch gia ngi ch doanh nghip
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN

và người cung ứng sức lao động,làm cho người lao độngcó trách nhiệm hơn,tự
giác hơn với các hoạt động của doanh nghiệp ...
Ngược lại nếu doanh nghiệp không hợp lí hoặc ở mức tiêu lợi nhuận
thuần tuý,không chú ý đúng mức đén lợi ích của người lao động và quyền công
nhân có thể bị kiệt quệ về thể lực,giảm sút về chất lượng,làm hạn chế về các
động cơ làm hạn chế các động cơ cung ứng sức lao động.Biểu hiện rõ nhất là
tình trạng cắt xén thời gian làm việc,lãng phí nguyên vật liệu và thiết bị,làm
dối,làm ẩu,mâu thuẫn giữa người làm công và chủ doanh nghiệp có thể dẫn đến
bãi công,đình công...
Một biểu hiện nữa là di chuyển lao động,nhất là những người có trình độ
chuyên môn và tay nghề cao sang những khu vực và doanh nghiệp có mức
lương hấp dẫn hơn.Hởu quả gây ra là vừa mất đi nguồn nhân lực quan trọng,vừa
làm thiếu hụtcục bộ,đình đốn hoặc phá vỡ tiến trình bình thường trong quá trình
sản xuất – kinh doanh của doanh nghiệp.Một nhà quản lí đã nhận xét “nếu tất cả
những gì anh đưa ra chỉ là hột lạc,thì chẳng có ngạc nhiên rằng kết cục anh chỉ
đánh bạn với lũ khỉ và nếu cắt xén của những người làm công cho ta,họ sẽ cắt
xén lại ta và khách hàng của ta”.
3, Trình tự xây dựng hệ thống trả công lao động trong các doanh
nghiệp.
Có 3 quyết định được đưa ra trong quá trình xây dựng:
- Quyết định về mức trả công: Cao như thế nào? cao đến đâu? chính sách

Tr cụng theo sn phm
a,Tr cụng theo thi gian:
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN

Tr cụng theo thi gian l hỡnh thc tr cụng cn c vo mc lng theo
cp bc(c quy nh trong h thng thang bng lng ca Nh nc v
quynh ca tng doanh nghip) v thi gian lm vic thc t ca NL.
Cỏc mc tin cụng c xỏc nh nh sau:
Mc tin cụng = Mc lng cp bc
S lng thi gian lm viờc;lm vic thc t
Mc lng cp bc ngy = Error!
Mc lng cp bc gi = Error!
Tr cụng theo thi gian thng c ỏp dng trong cỏc trng hp:
- Cụng vic khú nh mc chớnh xỏc v cht ch
- Cụng vic ũi hi cht lng cao
- Cụng vic cú mc t ng hoỏ cao
- Cụng vic cú tớnh cht tm thi
p dng tr cụngtheo thi gian thỡ n gin trong thc hin vic tr
lng nhng khụng khuyn khớch cn tng lng xut lao ng. khc phc
mt phn nhc im ny,tr cụng theo thi gian thng c chia lm hai loi:
Tr cụng theo thi gian cú thng.
Ni dung ca ch tr cụng theo thi gian dn gin thc cht ó dc
trỡnh by trờn cũn chộe tr cụng theo thi gian n gin vi tin thng khi
t c nhng ch tiờu v s lng hoc cht lng qui nh.p dng tr cụng
theo thi gian cú thng khuyn khớch tt hn s n lc tng nng xut,tng
cht lng,tit kim nguyờn vt liu...

b,Tr cụng theo sn phm:
Tr cụng theo sn phm l hỡnh thc tr cụng trong ú tin cụng c xỏc
nh theo mc lng cp bc (c quy nh trong h thng thang bng lng