1

LI NểI U
NHNG THP K CUI CA TH K XX , c ỏnh du bng s bựng
n v xõm nhp ca Cụng ngh thụng tin (CNTT) vo mi mt ca i sng chớnh
tr, kinh t, xó hi. Cỏc thnh qu ca cuc Cỏch mng CNTT v quỏ trỡnh ton
cu húa din ra trờn qui mụ ton cu ang a nhõn loi bc vo mt k nguyờn
mi ca nn vn minh mi, nn vn minh trớ tu. Xu hng ny vn ang v s tip
tc phỏt trin. Hin nay, cụng ngh thụng tin v cụng ngh phn mm ang phỏt
trin nh v bóo trờn ton cu v nú ó tr thnh mt trong nhng ngnh cụng
nghip quan trng úng gúp mt t trng ln trong tng sn phm quc dõn ca
nhiu quc gia trờn th gii. Cụng nghip phn mm xut khu ang tr thnh mt
ngnh kinh t mi nhn lm thay i b mt v v th ca nhiu nc ang phỏt
trin. Vit Nam cng khụng nm ngoi xu th ú.

Vit Nam ang trong quỏ trỡnh i mi, hi nhp vi kinh t khu vc v ton
cu. cựng th gii bc vo k nguyờn CNTT, vic nhn thc rừ tm quan trng
ca ngnh cụng nghip phn mm (CNPM) l ht sc cn thit. Nhng nm gn
õy, c s quan tõm ca ng v Nh nc, ngnh CNPM Vit Nam ang dn
c hỡnh thnh v cú tim nng tr thnh ngnh kinh t mi nhn giỳp Vit Nam
thc hin chin lc i tt, ún u nhm y nhanh tin trỡnh cụng nghip húa -
hin i húa t nc.

L cỏnh chim u n trong lnh vc CNTT Vit Nam, Cụng ty C phn Phỏt
trin v u t Cụng ngh FPT ó thy c vai trũ v nhim v ca mỡnh trong
s nghip phỏt trin ngnh CNPM nc nh. Bng chin lc Ton cu húa,
cụng ty ó ỏnh du bc i u tiờn ca ngnh CNPM Vit Nam trờn th trng
th gii.
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
2


Cỏc sn phm phn mm ng dng riờng bit (l phn mm c lm riờng bit
cho tng doanh nghip riờng l, khụng bỏn vi s lng ln nh phn mm trn
gúi) chim t trng ln, c s dng ch yu h thng thụng tin ca cỏc doanh
nghip ln.

THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
4

V tớnh nng, phn mm h thng ch yu bao gm cỏc h iu hnh mỏy
n l, cỏc h iu hnh mng, cỏc ngụn ng lp trỡnh v cỏc phn mm tin ớch.
Phn mm ng dng phỏt trin mnh trong cỏc lnh vc ti chớnh ngõn hng, c s
h tng v cỏc doanh nghip. Phn mm giỏo dc v gii trớ c coi l mt hng
c bit dnh cho gia ỡnh.

V cụng ngh, cựng vi s phỏt trin ca phn cng, cỏc hng cụng ngh
chớnh ang úng vai trũ ch o hin nay trờn th gii l cỏc cụng ngh thuc cỏc
hng ni dung a phng tin v mng cng tỏc. Nhúm cụng ngh thuc hng
cỏc h thng thụng minh d bỏo s cú nhu cu ng dng ln trong vũng 5-10 nm
ti cỏc nc ang phỏt trin.

V ngun cung cp, cỏc hóng M chim lnh v trớ thng lnh trờn th trng
phn mm th gii. Cỏc phn mm h thng v phn mm ng dng ch yu trờn
th gii u do cỏc hóng M sn xut nh Microsoft, IBM, Oracle, Novell,
AutoCAD, Adobe... Cỏc hóng phn mm EU chim v trớ nht nh trong cỏc phn
mm kinh doanh. Cỏc hóng Anh chim t trng ln trong phn mm giỏo dc. Phn
mm trũ chi thuc v Nht. Mt s nc nh n , Ailen, Israel, Philippines,...
ang tham gia vo th trng phn mm th gii theo hng phc v nhu cu ni
a, khu vc v nht l xut khu n cỏc th trng phỏt trin di hỡnh thc gia
cụng tng cụng on v thc hin dch v phn mm cho cỏc hóng phn mm ln.


Trong cuộc chạy đua công nghệ với Mỹ, từ những năm 80, Nhật Bản đã bắt
đầu triển khai một chương trình cơ cấu lại nền kinh tế với mục tiêu hình thành và
phát triển một hệ thống mạng lưới các tâm điểm kinh tế với trọng tâm là các khu
công nghệ cao và các ngành công nghiệp trí tuệ (brain industries). CNTT, mà đặc
biệt là công nghiệp phần mềm được coi như một trong các mũi nhọn của nền kinh
tế.
THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN
6

Cụng nghip phn mm Nht Bn hin nay ng v trớ th hai trờn th gii
vi tng doanh thu nm 1999 (khụng k dch v phn mm) lờn n 45 t USD,
chim 18% t trng ngnh cụng nghip phn mm th gii. Phn mm Nht Bn
phc v ch yu cho th trng ni a v cỏc hóng Nht Bn (gn 90%).
Bờn cnh cỏc lnh vc cụng nghip phn cng truyn thng, cụng nghip
phn mm c chỳ trng phỏt trin. Nhiu khu cụng viờn phn mm ó c
thnh lp Nht Bn vi mc tiờu tp hp lc lng phn mm trong mt mụi
trng thun li cho cỏc hot ng R&D cụng ngh v sn xut sn phm. Cỏc
cụng viờn phn mm rt thnh cụng nh Sapporo, Kyoto, Osaka, ...
n ht nm 1999 ti Nht Bn cú gn 4.200 cụng ty hot ng phỏt trin
phn mm vi hn 350.000 nhõn viờn. Hỡnh thc trin khai cỏc d ỏn v sn phm
phn mm may o gi v trớ ỏp o trong cụng nghip phn mm Nht Bn, chim
n 94% s cụng ty hot ng v 72% tng giỏ tr gia tng ca ngnh cụng nghip.
Cựng vi s phỏt trin ca Internet v nhu cu cỏc phn mm chun trong lnh vc
mng cng tỏc, hin nay cỏc hóng phn mm Nht Bn ang tng bc chuyn
hng sang sn xut cỏc phn mm úng gúi. Khỏc vi M l nc cú ngnh cụng
nghip phn mm mnh v h thng v ng dng rng rói, phn mm Nht Bn i
sõu vo nhng lnh vc ng dng c thự gn lin vi thit b v h thng in t
chuyờn dng. Phn mm trũ chi v gii trớ in t ca Nht bn hin nay chim v
trớ thng lnh trờn th trng th gii.
Cựng vi vic trin khai a cỏc hot ng sn xut cụng nghip phn cng

đẩy mạnh XKPM cũng là một cách để biến tiềm năng xuất khẩu dịch vụ trở thành
hiện thực.
Thứ hai: Đe doạ bị tụt hậu khiến Việt Nam cần phải phát triển CNPM.
XKPM sẽ là bước “đi tắt đón đầu” để thực hiện công cuộc CNH, HĐH đất nước và
xây dựng kinh tế tri thức ở Việt Nam Tuy XKPM trong giai đoạn hiện nay của
chúng ta gần như chỉ là gia công xuất khẩu song chính nhờ gia công xuất khẩu mà
THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN
8

chỳng ta cú c hi tip xỳc vi mụi trng kinh doanh th gii y sụi ng, vi
cụng ngh tiờn tin, c chi trong sõn chi chung ton cu.
Th ba: Chin lc phỏt trin CNPM phự hp vi ch trng CNH, HH
ca ng v Nh nc. Cỏc k i hi ng gn õy ca Vit Nam u khng
nh quyt tõm thc hin trit cụng nghip húa-hin i húa trong ú u tiờn
phỏt trin CNTT. Thi gian hn 10 nm thc hin CNH, HH di chỳng ta
nhn thc c tm quan trng ca ngnh CNTT i vi s phỏt trin ca nn kinh
t nc nh. Hn na, vic phỏt trin CNPM cng gúp phn y nhanh quỏ trỡnh
hi nhp ca Vit Nam vo nn kinh t th gii.
Th t: Nhu cu thc t v phn mm ca th trng trong nc v th
trng quc t l rt ln v rt rừ rng. Vic phỏt trin CNPM trong nc nhm
ỏp ng, phc v nhu cu thc t ca th trng phn mm trong nc v quc t
em li li nhun, ngoi t cho doanh nghip v quc gia, gúp phn nõng cao trỡnh
ngun nhõn lc, thỳc y sn xut, to cho CNH, HH.
Th nm: Phỏt trin CNPM thỳc y ngnh cụng nghip phn cng phỏt
trin. õy l mt trong nhng tỏc ng tng h quan trng nht trong quỏ trỡnh
phỏt trin ngnh CNTT nc nh i lờn. Khi cụng nghip phn cng phỏt trin
cng tỏc ng tr li giỳp CNPM phỏt trin theo do phn mm luụn phi ỏp ng
c cỏc ũi hi chy tng thớch trờn phn cng.
Th sỏu: XKPM mang li ngun thu ngoi t khụng nh. Vi ngun u t
chớnh cho CNPM l u t cht xỏm thỡ ngun thu ú tht ngoi sc tng tng

phn mm Vit Nam nỳi ring. Tng gi tr, dch v ca cng nghip phn mm
VN c t khong 160 triu USD (mc tng trng trung bnh khong 38%/nm)
trong ú gia cụng xut khu phn mm t khong 40 triu USD. Doanh s gia
cng xut khu phn mm ca Vit Nam hin nay vn ch tp trung vo mt s DN
ln cỳ quan h i tc cht ch vi nc ngoi nh FPT vi doanh s khong 4,3
triu USD, Paragon Solutions Vit Nam v TMA vi doanh s khong 2,7 triu
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
10

USD. to uy tn xut khu, cc DN phn mm cng ú n lc u t cho quy
trnh qun lý cht lng. Hin ú cỳ 1DN t CMMI-5, 1 DN t CMM5, 3DN t
CMM3 v khong 30 DN t ISO 9001.
S lng cỏc DN ng ký kinh doanh, sn xut phn mm ú t ti con s
2.500DN, trong ú cú khong 600 DN thc s hot ng. S DN ny thu hỳt
khong 150.000 nhõn lc trc tip lm phn mm vi nng sut trung bnh khong
10.000 USD/ngi/nm. H Ni v Thnh ph H Chớ Minh l ni tp trung cỏc
trung tõm phn mm ln, cỏc KCN phn mm. Mc tiờu trong thi gian ti, a
cụng nghip phn mm VN c ghi nhn rng rúi trn cng ng quc t v lm
ch cụng ngh sn xut mt s sn phm trng im l phn mm nhỳng, sn phm
thụng tin s, phn mm mú m. Bn cnh ú, phỏt trin mnh m th trng ni
a, lm ch da v bn p cho DN tớch lu kinh nghim trc khi ra th trng
quc t u t trc tip nc ngoi. Thờm vo ú, vi tc tng trng ca
Ngnh Cụng nghip phn mm nh hin nay, cn mt ngun nhõn lc cú tay ngh
v tng khong 60%/nm mi ỏp ng c nhu cu phỏt trin; trong khi ngun
nhõn lc hin nay cha ỏp ng, y l cha núi n ngun nhõn lc cn hn
ch v trnh ngoi ng v k nng thc hnh. Do vy mc tiờu ca Ngnh trong
thi gian ti l o to khong 200.000 sinh viờn cụng ngh thụng tin, trong ú cú
50% tr thnh chuyờn gia phn mm. ng thi, tm mi bin php gim t l
vi phm bn quyn xung cn 60%.
Xột v nng lc cnh tranh, n c coi l nc mnh nht. K n l

im
cụng b
Tng
/gim
Ch s Xú hi Thng tin
ISI (Information Society
Index)
Mc xõy dng
xú hi thng tin
52/53 IDC 11/2004 Tng
Ch s sn sng cho nn
kinh t in t (E-
Mc sn sng 61/65 Economist
Intelligence Unit
4/2005 Gi nguyn
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
12

Readiness Index) kt ni mng - EIU + IBM
Ch s sn sng kt ni
NRI (Networked Readiness
Index)
Mc chun b
tham gia v
hng li t cỏc
phỏt trin ca
CNTT
68/104 World Economic
Forum WEF
3/2005 Gi nguyn

THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
13

• Nguồn nhân lực của nước ta cũng rất non trẻ. Vì vậy việc gia cơng phù
hợp với trình độ của người lập trình viên nước ta. Ngồi ra đây cũng là cơ
hội tiếp cận và học hỏi cho đội ngũ lập trình viên nước nhà.
Từ những nhận xét trên, tơi có các đề xuất và kiến nghị sau:
- Coi ngành phần mềm là ngành kinh tế mũi nhọn chiến lược của quốc gia và
của ngành CNTT VN
- Xuất khẩu phần mềm là 1 trọng tâm quan trọng của ngành phần mềm, là thị
trường lớn
- Có định hướng chiến lược trong văn kiện ĐH Đảng X về phát triển cơng
nghiệp phần mềm
- Hỡnh thành chương trỡnh quốc gia về XK PM và phỏt triển cụng nghiệp PM
- Thực hiện phổ cập tin học trong thanh niên, tổ chức các trường đào tạo theo
chuẩn quốc tế, trước mắt tập trung thành lập ĐH Nhật Bản

Trên đây là những nét khái qt về thực trạng ngành cơng nghiệp phần mềm trên
thế giới cũng như những lợi ích của việc phát triển ngành cơng nghiệp phần mềm
và xuất khẩu phần mềm trong chiến lược đẩy mạnh xuất khẩu của Việt Nam.
Chương hai chúng ta sẽ xem xét cụ thể q trình xuất khẩu phần mềm ở một cơng
ty hàng đầu Việt Nam về xuất khẩu phần mềm-cơng ty FPT-từ những bước đầu
chuẩn bị cơ sở vật chất, nhân lực đến tìm kiếm thị trường, marketing, mở rộng và
tiêu chuẩn hố sản xuất.

III. KHÁI QT VỀ CƠNG TY FPT
Cơng ty Cổ phần Phát triển Đầu tư Cơng nghệ FPT (The Corporation for
Financing and Promoting Technology) được thành lập ngày 13 tháng 9 năm 1988
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
14

2000 Lần đầu tiên áp dụng mô hình OSDC với Harvey Nash (UK).
Mở văn phòng đại diện tại Silicon Valley.
Khách hàng phần mềm lớn IBM, NTT-IT
2001 Đạt chứng chỉ ISO 9001:2000 (là công ty tin học đầu tiên ở Đông
Nam á đạt chứng chỉ này)
Công ty tin học uy tín nhất Việt Nam (PCWorld)
Được giải thưởng “Trung tâm đào tạo tốt nhất” của Aptech India
2002 Đạt chứng chỉ SEI - CMM Cấp 4 (là công ty tin học đầu tiên ở Đông
Nam Á đạt chứng chỉ này)
Nhận giấy phếp IXP
2006 Đạt chứng chỉ SEI - CMM Cấp 5 (vẫn là công ty tin học đầu tiên ở
Đông Nam Á đạt chứng chỉ này)
2007 Đạt chứng chỉ ISO 27001 : 2005
THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN
16 Quality & Information Security Certificates 2. Cơ cấu tổ chức FPT và nhần sự
THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN
17


CNTT ca chõu ỏ, hc tp kinh nghim xõy dng mt cụng ty phn mm chuyờn
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
19

nghiệp. FPT India sẽ là cây cầu kết nối giữa lực lượng sản xuất phần mềm trong
nước với nền cơng nghiệp phần mềm tiên tiến của ấn Độ. Việc kết nối này sẽ giúp
Việt Nam nhanh chóng cập nhật được những cơng nghệ mới nhất, tiếp thu được
những kinh nghiệm quản lý q báu của các tập đồn hàng đầu trên thế giới và các
cơng nghệ cao cấp để chuyển giao và áp dụng vào các dự án của Việt Nam cũng
như xuất khẩu. Ngồi ra, FPT India thực hiện các đơn đặt hàng phần mềm ngay
trên đất bạn bằng cách th lập trình viên bản xứ.
– FAT (FPT-APTECH) : Trung tâm đào tạo lập trình viên quốc tế FPT-APTECH
được thành lập ngày 16 và 17 tháng 9 năm 1999 tại Hà Nội và TP HCM, là kết quả
của sự hợp tác giữa cơng ty phát triển Đầu Tư Cơng Nghệ (FPT) và APTECH
Limited trong khn khổ hợp tác phát triển cơng nghệ thơng tin giữa chính phủ
Việt Nam và ấn Độ. Hình thức hợp tác giữa hai cơng ty là franchise, theo đó phía
APTECH sẽ cung cấp know-how về phương pháp giảng dạy, quản lý trung tâm,
giáo trình, giáo án, q trình chất lượng, sát hạch và cấp chứng chỉ đầu ra... Cơng ty
FPT chịu trách nhiệm tổ chức điều hành trung tâm theo đúng quy trình do
APTECH đặt ra, xây dựng đội ngũ giáo viên, thực hiện nghĩa vụ tài chính với
APTECH.
– FIS (FPT Information System) : Trung tâm hệ thống thơng tin phục vụ các dự
án tin học hố lớn của khách hàng bao gồm tư vấn giải pháp, thiết kế hệ thống,
chọn thiết bị,máy tính, lắp đặt và lập trình phần mềm đi kèm. Khách hàng chính là
Tổng cục Thuế, Bộ Tài chính, Bộ Cơng an, Bộ Kế hoạch và đầu tư...FIS là “quả
đấm thép” của FPT với hiệu quả kinh doanh hàng năm lớn nhất FPT
– FOX (FPT Online Exchange) : Trung tâm Dịch vụ trực tuyến FPT, khởi đầu là
mạng TTVN rất quen thuộc với nhiều người Việt Nam khi chưa có Internet, có
nhiệm vụ cung cấp các dịch vụ Internet như web, mail, hosting...FOX đồng thời
còn cho ra đời tờ báo điện tử VnExpress với rất nhiều chun mục như đời sống,

21

– FSM (FPT Service Maintenance) : Trung tâm bảo hành sản phẩm của FPT
chun sửa chữa cácm sản phẩm của cơng ty, đồng thời là trung tâm bảo hành uỷ
quyền của các háng sản xuất máy tính lơn trên thế giới thư IBM, COMPAQ,
HP...Trung tâm khơng chỉ bảo hành ở Hà Nội mà còn có đội bảo hành ở các tỉnh
xa.
– FAD (FPT Administration) : Phòng hành chính quản trị, chịu trách nhiệm điều
hành một số cơng việc hành chính hàng ngày và các cơng việc liên quan đến tiếp
khách, chuẩn bị mặt bằng cho các bộ phận, quản lý bảo vệ, lái xe, lao cơng...
– FHR (FPT Human Resource) : Phòng nhân sự chịu trách nhiệm về các hoạt
động trong lĩnh vực nhân sự như lập kế hoạch về nhân sự, quản lý nhân viên, tuyển
dụng, cung cấp các chương trình đào tạo cho đội ngũ nhân viên của cơng ty, tổ
chức các kỳ thi cho nhân viên cơng ty...
– FQA (FPT Quality Assurance) : Phòng quản lý chất lượng có nhiệm vụ đề ra
hệ thống quản lý chất lượng trong tồn cơng ty, góp phần đưa cơng ty giành chứng
chỉ ISO 9001: 2000 dành cho tất cả các q trình kinh doanh bao gồm : Sản xuất
phần mềm máy tính; Thiết kế cung cấp lắp đặt và tích hợp các hệ thống cơng nghệ;
Bán bn, bán lẻ các sản phẩm cơng nghệ thơng tin; Cung cấp dịch vụ Internet;
Đào tạo lập trình viên. Việc được cơng nhận đạt tiêu chuẩn ISO 9001 : 2000 đã
khẳng định uy tín và chất lượng các sản phẩm mà FPT cung cấp cho khách hàng,
khơng chỉ ở thị trường Việt Nam mà trên cả thị trường thế giới.
– FBP (FPT Business Plan) : Phòng kế hoạch kinh doanh có nhiệm vụ tham mưu
tư vấn cho ban lánh đạo các chiến lược kinh doanh ngắn hạn và dài hạn của tồn
cơng ty trước ban lãnh đạo, ngồi ra còn trực tiếp tham mưu giúp các bộ phận trong
việc thực hiện kế hoạch kinh doanh.
– FAF (FPT Account and Finance) : Phòng tài vụ đáp ứng và phục vụ u cầu
kinh doanh của các bộ phận. Mọi cơng việc như in hố đơn bán hàng, chuyển kho
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
22

"FPT mong muốn trở thành một tổ chức kiểu mới phát triển hùng mạnh,
bằng nỗ lực sáng tạo trong Khoa học, Kỹ thuật và Công nghệ, góp phần hưng thịnh
Quốc gia, đem lại cho mỗi thành viên của mình điều kiện phát triển đầy đủ nhất về
tài năng và một cuộc sống đầy đủ về vật chất, phong phú về tinh thần".
THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN
24

"FPT n lc lm cho khỏch hng hi lũng trờn c s hiu bit sõu sc v ỏp
ng mt cỏch tt nht nhu cu ca h vi lũng tn tu v nng lc khụng ngng
c nõng cao".

Thỏng 01/2000 FPT ó c hóng BVQI (Anh quc) cp chng ch cht
lng ISO-9001 cho tt c cỏc hot ng ca FPT bao gm:
Thit k, phỏt trin cỏc sn phm phn mm
Cung cp, thit k, lp t h thng Cụng ngh (bao gm c h thng Tin
hc)
Phõn phi cỏc sn phm Tin hc
Cung cp dch v Internet

4. Cỏc lnh vc kinh doanh chớnh
4.1. Phỏt trin phn mm mỏy tớnh
Chuyờn v dch v phỏt trin phn mm
S lng lp trỡnh viờn: hn 1000 (cui nm 2005)
Chng nhn h thng Qun lý cht lng ISO9001, CMM-5
V th th trng trong nc:
Cụng ty Tin Hc ln nht
Cụng ty Tin Hc u tiờn c nhn chng ch ISO 9001 bi
tp on Veritas Quality International v chng ch CMM 4

4.2. Dch v o to chuyờn gia phn mm

• Hợp tác với các cơng ty Tư vấn nước ngồi trong các dự án Tư vấn
lớn: PwC, KPMG
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN