X
X
Â
Â
Y
YD
D
Ự
Ự
N
N
G
GV
V
À
ÀP
P
H
H
Á
Á
T


D
D
Â
Â
N
NT
T
Ộ
Ộ
C
CT
T
R
R
O
O
N
N
G
GC

X
V
V

I
I
.
.M
M
Ụ
Ụ
C
CT
T
I
I
Ê
Ê
U
U


- Giáo dục ý thức, phát huy năng lực sáng tạo trong văn hoá.
3. Kỹ năng
- Quan sát, phát hiện.
I
I
I
I
.
.T
T
H
H
I
I
Ế
Ế
T
TB
B
Ị
Ị
,
,



H
H
Ọ
Ọ
C
C - Một số tranh ảnh nghệ thuật kiến trúc, điêu khắc thế kỷ X – XV.
- Một số bài thơ, phú của các nhà văn học lớn.
I
I
I
I
I
I
.
.T
T
I
I
ế
ế
N
N


D
ạ
ạ
Y
Y-
-H
H
ọ
ọ
C
C

1. Kiểm tra bài cũ
- Nguyên nhân thắng lợi của cuộc kháng chiến chống Mông –
Nguyên?
2. Mở bài
Từ sau ngày giành độc lập, trải qua gần 6 thế kỷ lao động và chiến đấu
nhân dân Việt Nam đã xây dựng cho mình một nền văn hoá đa dạng, phong
phú, đậm đà bản sắc dân tộc. Để thấy được những thành tựu văn hoá, nhân
dân ta xây dựng được từ thế kỷ X – XV, chúng ta cùng tìm hiểu bài 20.



+ Nho giáo:
Các hoạt động của thầy và trò
Những kiến thức HS cần nắm
vững
này một đại biểu của nho học là Đông Trung
Thư đã dùng thuyết âm dương dùng thần học
để lý giải biện hộ cho những quan điểm của
Khổng Tử biến Nho học thành một tôn giáo
(Nho giáo).
+ Tư tưởng quan điểm của Nho giáo: đề
cao những nguyên tắc trong quan hệ xã hội
theo đạo lý “Tam cương, ngũ thường” trong
đó Tam cương có 3 cặp quan hệ Vua – Tôi,
Cha – Con, Chồng – Vợ.
Ngũ thường là: Nhân, nghĩa, lễ trí, tín (5
đức tính của người quân tử).
+ Nho giáo du nhập vào nước ta từ thời
Bắc thuộc bước sang thế kỷ phong kiến độc
lập có điều kiện phát triển.
- GV yêu cầu HS đọc SGK để thấy được

- GV lý giải: Những quan điểm, tư tưởng
của Nho Giáo đã quy định một trật tự, kỷ
cương, đạo đức phong kiến rất quy củ, khắt
khe, vì vậy giai cấp thống trị đã triệt để lợi
dụng Nho giáo để làm công cụ thống trị, bảo
vệ chế độ phong kiến. Còn với nhân dân chỉ
tiếp thu khía cạnh đạo đức của Nho giáo. Nhà
Lê sơ Nho giáo trở thành độc tôn vì lúc này
Nhà nước quân chủ chuyên chế đạt mức độ
cao, hoàn chỉnh.
- GV đàm thoại với HS về đạo Phật: người
- Thời Lý, Trần : Nho giáo đã dần trở
thành hệ tư tưởng chính thống của
giai cấp thống trị, chi phối nội dung
giáo dục, thi cử song không phổ biến
trong nhân dân.

Các hoạt động của thầy và trò


Các hoạt động của thầy và trò
Những kiến thức HS cần nắm
vững
hành, giáo dục không ai quan tâm, khi đó ở
Trung Quốc giáo dục đã được coi trọng từ
thời Xuân Thu (thời Khổng Tử – Khổng Tử
được coi là ông tổ của nghề dạy học của
Trung Quốc).
- Bước vào thế kỷ độc lập, Nhà nước
phong kiến đã quan tâm đến giáo dục.
- Giáo viên: Việc làm nói trên của Lý
Thánh Tông có ý nghĩa gì?
- HS trả lời:
- GV bổ sung, kết luận: Thể hiện sự quan
tâm của Nhà nước phong kiến đến giáo dục
tôn vinh nghề dạy học.
- GV yêu cầu HS theo dõi để thấy được sự
phát triển của giáo dục ở thế kỷ XI – XV.
- HS theo dõi SGK, phất biểu.
GV nhận xét, bổ sung, kết luận về những
biểu hiện của sự phát triển giáo dục.
học, kỹ thuật vì vậy không tạo điều kiện cho
Tác dụng của giáo dục đào tạo người
làm quan, người tài cho đất nước,
nâng coa dân trí, song không tạo điều
kiện cho phát triển kinh tế.

Các hoạt động của thầy và trò
Những kiến thức HS cần nắm
vững
kinh tế phát triển.
Hoạt động 3:
- GV yêu cầu HS theo dõi SGK để thấy
được sự phát triển của văn hoá qua các thế
kỷ. Lý giải tại sao văn học thế kỷ XI – XV
phát triển.
- HS theo dõi SGK phát biểu.
- GV nhận xét, bổ sung, kết luận về sự
phát triển của văn học.

- GV kết luận.
+ Thể hiện tinh thần dân tộc, lòng
yêu nước, tự hào dân tộc.
+ Ca ngợi những chiến công oai
hùng, cảnh đẹp của quê hương đất
nước.
Hoạt động 4: Nhóm - cá nhân
- GV: giảng giải về lĩnh vực nghệ thuật
gốm: kiến trúc, điêu khắc, sân khấu, âm nhạc
…
- GV chia HS làm 3 nhóm, yêu cầu mỗi
nhóm theo dõi SGK tìm hiểu về một số lĩnh
vực cụ thể.
+ Nhóm 1: Kiến trúc.
+ Nhóm 2: Điêu khắc.
+ Nhóm 3: Sân khấu, ca nhạc …
- Câu hỏi dành cho mỗi nhóm.
+ Nhóm 1: Kể tên những kiến trúc tiêu
biểu thế kỷ X – XV, phân biệt đâu là kiến
 Sự phát triển của nghệ thuật

+ Kiến trúc phát triển chủ yếu ở giai
đoạn Lý – Trần – Hồ thế kỷ X – XV
theo hướng Phật giáo gồm chùa,
tháp, đền.
+ Bên cạnh đó có những công trình
kiến trúc ảnh hưởng Nho giáo: Cung
điện, thành quách, thành Thăng
Long.
+ Điêu khắc: Gồm những công trình
Các hoạt động của thầy và trò
Những kiến thức HS cần nắm
vững
GV cung cấp cho HS hiểu biết về những
công trình kiến trúc Phật giáo tiêu biểu mà
các em chưa trình bày được như: Tháp Báo
Thiên (Hà Nội), chuông Quy Điền (Hà Nội).
Tượng Quỳnh Lâm – Đông Triều (Quảng
Ninh), Vạc phổ Minh (Nam Định), Tháp
Chàm …
+ GV có thể minh hoạ nét độc đáo trong
kiến trúc điêu khắc bằng bức ảnh: Chân cột
đá ở Hoàng Thành Thăng Long (Hình hoa sen
nở). Hình rồng cuộn trong lá đề, chùa Một
Cột, tháp Phổ Minh nhiều tầng và chỉ ra
những nét độc đáo.
- PV: Em có nhận xét gì về đời sống văn
hoá của nhân dân thời Lý – Trần – Hồ?
- HS suy nghĩ trả lời.

XV theo mẫu.
- HS theo dõi SGK, tự hoàn thiện bảng
thống kê.
 Khoa học kỹ thuật
4. Củng cố
- Vị trí của Phật giáo ở các thế kỷ X – XV.
- Đặc điểm thơ băn thế kỷ XI – XV.
- Nét độc đáo, tính dân tộc và dân gian trong lĩnh vực nghệ thuật thế
kỷ X – XV.
5. Dặn dò
HS Học bài, trả lời các câu hỏi và làm bài tập SGK (96) đọc trước bài
mới.