Luận văn tốt nghiệp Đào Tiến Dũng
Lời mở đầu
Để khởi sự và tiến hành hoạt động kinh doanh, bất kỳ một doanh nghiệp nào cũng
cần phải có một lợng vốn nhất định. Vốn là một tiền đề cần thiết không thể thiếu cho
việc hình thành và phát triển sản xuất kinh doanh của một doanh nghiệp.
Nghị quyết hội nghị lần thứ 6 BCHTW Đảng CSVN đã chỉ rõ Các xí nghiệp quốc
doanh không còn đợc bao cấp về giá và vốn, phải chủ động kinh doanh với quyền tự
chủ đầy đủ đảm bảo tự bù đắp chi phí, kinh doanh có lãi.... Theo tinh thần đó, các
doanh nghiệp sản xuất kinh doanh phải gắn với thị trờng, bám sát thị trờng, tự chủ trong
sản xuất kinh doanh và tự chủ về vốn. Nhà nớc tạo môi trờng hành lang kinh tế pháp lý
cho các doanh nghiệp hoạt động đồng thời tạo ra áp lực cho các doanh nghiệp muốn tồn
tại và đứng vững trong cạnh tranh phải chú trọng quan tâm đến vốn để tạo lập quản lý
và sử dụng đồng vốn sao cho có hiệu quả nhất. Nhờ đó, nhiều doanh nghiệp đã kịp
thích nghi với tình hình mới, hiệu quả sản xuất kinh doanh tăng lên rõ rệt, song bên
cạnh đó không ít doanh nghiệp trớc đây làm ăn có phần khả quan nhng trong cơ chế
mới đã hoạt động kém hiệu quả. Thực tế này do nhiều nguyên nhân, một trong những
nguyên nhân quan trọng là công tác tổ chức quản lý và sử dụng vốn của doanh nghiệp
còn nhiều hạn chế, hiệu quả sử dụng đồng vốn còn quá thấp.
Chính vì vậy, vấn đề bức thiết đặt ra cho các doanh nghiệp hiện nay là phải xác
định và phải đáp ứng đợc nhu cầu vốn thờng xuyên cần thiết và hiệu quả sử dụng đồng
vốn ra sao? Đây là một vấn đề nóng bỏng có tính chất thời sự không chỉ đợc các nhà
quản lý doanh nghiệp quan tâm, mà còn thu hút đợc sự chú ý của các nhà đầu t trong
lĩnh vực tài chính, khoa học vào doanh nghiệp.
Xuất phát từ vị trí, vai trò vô cùng quan trọng của vốn lu động (VLĐ) và qua quá
trình thực tập tại Công ty Cổ phần Thiết bị Thơng mại, tôi quyết định chọn đề tài:
Nâng cao hiệu quả sử dụng vốn l u động tại Công ty Cổ phần Thiết bị Thơng mại
làm đề tài nghiên cứu cho luận văn của mình.
Ngoài phần mở đầu và phần kết luận, bố cục của luận văn gồm 3 chơng:
Chơng I: Vốn lu động và hiệu quả sử dụng vốn lu động.
Chơng II: Tình hình quản lý và sử dụng vốn lu động tại Công ty Cổ phần Thiết bị
Thơng mại.

Trong quá trình sản xuất, VLĐ đợc chuyển qua nhiều hình thái khác nhau qua
từng giai đoạn. Các giai đoạn của vòng tuần hoàn đó luôn đan xen với nhau mà không
tách biệt riêng rẽ. Vì vậy trong quá trình sản xuất kinh doanh, quản lý VLĐ có một vai
trò quan trọng. Việc quản lý VLĐ đòi hỏi phải thờng xuyên nắm sát tình hình luân
chuyển vốn, kịp thời khắc phục những ách tắc sản xuất, đảm bảo đồng vốn đợc lu
chuyển liên tục và nhịp nhàng.
Khoa Quản lý Doanh nghiệp
2
Luận văn tốt nghiệp Đào Tiến Dũng
Trong cơ chế tự chủ và tự chịu trách nhiệm về tài chính, sự vận động của VLĐ đợc
gắn chặt với lợi ích của doanh nghiệp và ngời lao động. Vòng quay của vốn càng đợc
quay nhanh thì doanh thu càng cao và càng tiết kiệm đợc vốn, giảm chi phí sử dụng vốn
một cách hợp lý làm tăng thu nhập của doanh nghiệp, doanh nghiệp có điều kiện tích tụ
vốn để mở rộng sản xuất, không ngừng cải thiện đời sống của công nhân viên chức của
doanh nghiệp.
3. Thành phần VLĐ
Dựa theo tiêu thức khác nhau, có thể chia VLĐ thành các loại khác nhau. Thông
thờng có một số cách phân loại sau:
* Dựa theo hình thái biểu hiện của vốn có thể chia VLĐ thành các loại:
- Vốn bằng tiền và các khoản phải thu:
+ Vốn bằng tiền: Tiền mặt tại quỹ, tiền gửi ngân hàng, tiền đang chuyển. Tiền là
một loại tài sản của doanh nghiệp mà có thể dễ dàng chuyển đổi thành các loại tài sản
khác hoặc để trả nợ. Do vậy, trong hoạt động kinh doanh đòi hỏi mỗi doanh nghiệp
phải có một lợng tiền nhất định.
+ Các khoản phải thu: Chủ yếu là các khoản phải thu từ khách hàng, thể hiện số
tiền mà khách hàng nợ doanh nghiệp phát sinh trong quá trình bán hàng hóa, dịch vụ d-
ới hình thức bán trớc trả sau.
- Vốn vật t, hàng hóa: Bao gồm 3 loại gọi chung là hàng tồn kho
+ Nguyên liệu, vật liệu, công cụ và dụng cụ;
+ Sản phẩm dở dang;

thể vay vốn của t nhân các đơn vị tổ chức trong và ngoài nớc.
4. Vai trò của VLĐ
Để tiến hành sản xuất, ngoài TSCĐ nh máy móc, thiết bị, nhà xởng... doanh
nghiệp phải bỏ ra một lợng tiền nhất định để mua sắm hàng hóa, nguyên vật liệu... phục
vụ cho quá trình sản xuất. Nh vậy, VLĐ là điều kiện đầu tiên để doanh nghiệp đi vào
hoạt động hay nói cách khác VLĐ là điều kiện tiên quyết của quá trình sản xuất kinh
doanh.
Ngoài ra, VLĐ còn đảm bảo cho quá trình tái sản xuất của doanh nghiệp đợc tiến
hành thờng xuyên, liên tục. Vốn lu động còn là công cụ phản ánh đánh giá quá trình
mua sắm, dự trữ, sản xuất, tiêu thụ của doanh nghiệp.
Vốn lu động còn có khả năng quyết định đến quy mô hoạt động của doanh nghiệp.
Trong nền kinh tế thị trờng, doanh nghiệp hoàn toàn tự chủ trong việc sử dụng vốn nên
khi muốn mở rộng quy mô, doanh nghiệp phải huy động một lợng vốn nhất định để đầu
t ít nhất là đủ để dự trữ vật t hàng hóa. Vốn lu động còn giúp cho doanh nghiệp chớp đ-
ợc thời cơ kinh doanh và tạo lợi thế cạnh tranh cho doanh nghiệp.
Khoa Quản lý Doanh nghiệp
4
Luận văn tốt nghiệp Đào Tiến Dũng
Vốn lu động còn là bộ phận chủ yếu cấu thành nên giá thành sản phẩm do đặc
điểm luân chuyển toàn bộ một lần vào giá trị sản phẩm. Giá trị của hàng hóa bán ra đợc
tính toán trên cơ sở bù đắp đợc giá thành sản phẩm cộng thêm một phần lợi nhuận. Do
đó, VLĐ đóng vai trò quyết định trong việc tính giá cả hàng hóa bán ra.
II. Hiệu quả sử dụng VLĐ của doanh nghiệp
1. Quản lý và bảo toàn VLĐ
Để nâng cao hiệu quả sử dụng VLĐ, trớc hết chúng ta phải làm thế nào để quản lý
và bảo toàn VLĐ.
Xuất phát từ những đặc điểm về phơng thức chuyển dịch giá trị (chuyển toàn bộ
một lần vào giá thành sản phẩm tiêu thụ) phơng thức vận động của TSLĐ và VLĐ (có
tính chất chu kỳ lặp lại, đan xen...) vì vậy trong khâu quản lý sử dụng và bảo quản VLĐ
cần lu ý những nội dung sau:

một lợng vốn nhất định và nguồn tài trợ tơng ứng. Có dầy vốn và trờng vốn là tiền
đề rất tốt để sản xuất kinh doanh song việc sử dụng đồng vốn đó nh thế nào cho có hiệu
quả mới là nhân tố quyết định cho sự tăng trởng và phát triển của mỗi doanh nghiệp.
2.1.1. Các khái niệm hiệu quả sử dụng VLĐ
+ Hiệu quả sử dụng VLĐ là hiệu quả thu đợc sau khi đẩy nhanh tốc độ luân
chuyển VLĐ qua các giai đoạn của quá trình sản xuất. Tốc độ này càng cao chứng tỏ
hiệu quả sử dụng VLĐ càng lớn và ngợc lại.
+ Hiệu quả sử dụng VLĐ là hiệu quả đem lại cao nhất khi mà số VLĐ cần cho
một đồng luân chuyển là ít nhất. Quan niệm này thiên về chiều hớng càng tiết kiệm đợc
bao nhiêu VLĐ cho một đồng luân chuyển thì càng tốt. Nhng nếu hàng hóa sản xuất ra
không tiêu thụ đợc thì hiệu quả sử dụng đồng vốn cũng không cao.
+ Hiệu quả sử dụng VLĐ là thời gian ngắn nhất để VLĐ quay đợc một vòng.
Quan niệm này có thể nói là hệ quả của quan niệm trên.
+ Hiệu quả sử dụng VLĐ là hiệu quả phản ánh tổng TSLĐ so với tổng nợ lu động
là cao nhất.
+ Hiệu quả sử dụng VLĐ là hiệu quả phản ánh số lợi nhuận thu đợc khi bỏ ra một
đồng VLĐ.
+ Hiệu quả sử dụng VLĐ là hiệu quả thu đợc khi đầu t thêm VLĐ một cách hợp lý
nhằm mở rộng quy mô sản xuất để tăng doanh số tiêu thụ với yêu cầu đảm bảo tốc độ
tăng lợi nhuận phải lớn hơn tốc độ tăng VLĐ.
Nói tóm lại, cho dù có nhiều cách tiếp cận khác nhau về hiệu quả sử dụng VLĐ,
song khi nói đến hiệu quả sử dụng VLĐ chúng ta phải có một quan niệm toàn diện hơn
và không thể tách rời nó với một chu kỳ sản xuất kinh doanh hợp lý (chu kỳ sản xuất
kinh doanh càng ngắn, hiệu quả sử dụng vốn càng cao), một định mức sử dụng đầu vào
hợp lý, công tác tổ chức quản lý sản xuất, tiêu thụ và thu hồi công nợ chặt chẽ. Do vậy,
cần thiết phải đề cập tới các chỉ tiêu về hiệu quả sử dụng VLĐ.
Khoa Quản lý Doanh nghiệp
6
Luận văn tốt nghiệp Đào Tiến Dũng
2.1.2. ý nghĩa của việc nâng cao hiệu quả sử dụng VLĐ

2
Kỳ luân
chuyển
VLĐ
360
Số vòng quay VLĐ
Đây là số ngày cần thiết để VLĐ quay đ-
ợc một vòng. Thời gian quay càng nhỏ
thì tốc độ luân chuyển càng lớn.
3
Hệ số đảm
nhiệm của
VLĐ
VLĐ bình quân
Doanh thu thuần
Để có một đồng vốn luân chuyển cần
bao nhiêu đồng VLĐ. Hệ số này càng
nhỏ thì hiệu quả sử dụng VLĐ càng cao,
số vốn tiết kiệm đợc càng nhiều.
4
Sức sản
xuất của
VLĐ
Giá trị TSL
VLĐ bình quân
Phản ánh một đồng VLĐ đem lại bao
nhiêu đồng giá trị sản lợng. Chỉ tiêu này
càng cao, hiệu quả sử dụng VLĐ càng
cao và ngợc lại.
Khoa Quản lý Doanh nghiệp

Nợ ngắn hạn
Chỉ tiêu này đánh giá chặt chẽ hơn khả
năng thanh toán của doanh nghiệp. Hệ số
này càng cao chắc chắn phản ánh năng
lực thanh toán nhanh của doanh nghiệp
tốt thật sự.
2.3. Các nhân tố ảnh hởng tới hiệu quả sử dụng VLĐ của doanh nghiệp
2.3.1. Các nhân tố khách quan
Trớc tiên phải kể đến yếu tố chính sách kinh tế của Nhà nớc. Đây là nhân tố có
ảnh hởng rất lớn đến hiệu quả sản xuất kinh doanh nói chung và hiệu quả sử dụng VLĐ
nói riêng. Vì tùy theo từng thời kỳ, tùy theo từng mục tiêu phát triển mà Nhà nớc có
những chính sách u đãi về vốn, về thuế và lãi suất tiền vay đối với từng ngành nghề cụ
thể, có chính sách khuyến khích đối với ngành nghề này nhng lại hạn chế ngành nghề
khác. Bởi vậy, khi tiến hành sản xuất kinh doanh, bất cứ một doanh nghiệp nào cũng
quan tâm và tuân thủ chính sách kinh tế của Đảng và Nhà nớc.
Thứ hai là ảnh hởng của môi trờng kinh tế vĩ mô nh lạm phát có thể dẫn tới sự mất
giá của đồng tiền làm cho vốn của các doanh nghiệp bị mất dần theo tốc độ trợt giá của
tiền tệ hay các nhân tố tác động đến cung cầu đối với hàng hóa của doanh nghiệp. Nếu
nhu cầu hàng hóa giảm xuống sẽ làm cho hàng hóa của doanh nghiệp khó tiêu thụ, tồn
đọng gây ứ đọng vốn và hiệu quả sử dụng VLĐ cũng bị giảm xuống.
Khoa Quản lý Doanh nghiệp
8
Luận văn tốt nghiệp Đào Tiến Dũng
2.3.2. Các nhân tố chủ quan
Một nhân tố quan trọng tác động trực tiếp đến hiệu quả sử dụng VLĐ của doanh
nghiệp là kết quả sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp hay nói cách khác là doanh thu
và lợi nhuận. Doanh thu và lợi nhuận cao hay thấp phản ánh VLĐ sử dụng hiệu quả hay
không hiệu quả. Do đó, vấn đề mấu chốt đối với doanh nghiệp là phải tìm mọi cách để
nâng cao doanh thu và lợi nhuận.
Khi doanh nghiệp xác định nhu cầu VLĐ không chính xác và cơ cấu vốn không

viết tắt là COMECO.
Công ty có trụ sở chính đặt tại khu công nghiệp Giáp Bát - km số 6, đờng Giải
Phóng - phờng Phơng Liệt - quận Thanh Xuân, Hà Nội.
Vốn điều lệ của Công ty: 2 498 586 858 đ.
Tỷ lệ cổ phần cổ đông: Ngời lao động trong doanh nghiệp 70%, ngời ngoài doanh
nghiệp 30%.
Công ty đợc thành lập để huy động vốn và sử dụng vốn có hiệu quả trong việc phát
triển sản xuất kinh doanh về cơ khí và các lĩnh vực khác nhằm mục tiêu lợi nhuận tối
đa, tạo công ăn việc làm cho ngời lao động, đóng góp cho ngân sách Nhà nớc, phát
triển Công ty ngày càng lớn mạnh. Hiện nay, Công ty là đơn vị kinh tế vừa và đang làm
ăn có hiệu quả kinh tế cao. Sản xuất của Công ty đang ổn định, sản phẩm có uy tín và
đang chiếm lĩnh thị trờng.
Công ty hiện có 146 cán bộ công nhân viên, trong đó có 25 ngời thuộc bộ phận
quản lý, 121 lao động trực tiếp.
Công ty Cổ phần Thiết bị Thơng mại gồm 6 phòng ban: Phòng Tài vụ - Kế toán,
Phòng Tiêu thụ, Phòng Kế hoạch - Vật t, Phòng Tổ chức - Hành chính, Phòng KCS,
Phòng Kỹ thuật; có 3 phân xởng chính: Phân xởng sản xuất 1, phân xởng sản xuất 2,
phân xởng cân và bảo quản.
Khoa Quản lý Doanh nghiệp
10
Luận văn tốt nghiệp Đào Tiến Dũng
Sản phẩm chính của Công ty là két bạc, tủ sắt, cân treo và các loại sản phẩm cơ
khí khác.
2. Chức năng, nhiệm vụ của Công ty
Sản xuất và kinh doanh các mặt hàng theo đúng nghề đăng ký.
Công ty phải xây dựng và tổ chức thực hiện kế hoạch sản xuất sản phẩm, tiêu thụ
sản phẩm và các kế hoạch khác liên quan, đáp ứng nhu cầu thị trờng.
Mục đích chính của Công ty là: Đa dạng về chủng loại sản phẩm, chất lợng sản
phẩm cao và phù hợp với nhu cầu tiêu dùng của xã hội góp phần phát triển kinh tế xã
hội.

công tác hạch toán kế toán trong Công ty, thực hiện các quy định của Nhà nớc về tài
chính - kế toán.
- Phòng Kế hoạch Vật t: Chịu trách nhiệm lập kế hoạch và cung ứng vật t cho kịp
tiến độ sản xuất, theo dõi tình hình sản xuất sản phẩm.
- Phòng Kỹ thuật: Chịu trách nhiệm theo dõi, kiểm tra, giám sát về kỹ thuật, chất
lợng, kiểm tra máy móc thiết bị trớc khi sản xuất. Lập quy trình công nghệ, nghiên cứu
công nghệ mới, xây dựng định mức lao động đối với sản xuất trực tiếp, thiết kế sản
phẩm mới.
- Phòng KCS: Có nhiệm vụ kiểm tra chất lợng nguyên vật liệu mua vào, sản phẩm,
bán thành phẩm hoàn thành ở từng công đoạn.
- Phòng Tiêu thụ: Tham mu cho Giám đốc các chính sách tiêu thụ sản phẩm, thu
thập thông tin thị trờng, tổ chức tiêu thụ sản phẩm của Công ty, ký kết các hợp đồng
bán hàng.
Khoa Quản lý Doanh nghiệp
12
Luận văn tốt nghiệp Đào Tiến Dũng
Sơ đồ tổ chức quản lý và sản xuất của Công ty Cổ phần Thiết bị Thơng mại

II. Hiệu quả sử dụng VLĐ của Công ty Cổ phần Thiết bị Thơng
mại
Bảng 1: Một số chỉ tiêu tài chính của Công ty trong những năm gần đây
STT Chỉ tiêu 2002 2003
Chênh lệch 03/02
ST TL%
I Vốn kinh doanh 4.295.191.518 5.559.260.533 1.264.069.015 29,4
1 Vốn cố định 804.635.205 527.353.084 -227.282.121 28,2
2 Vốn lu động 3.490.556.313 5.031.907.449 1.541.351.136 44,2
II Doanh thu 10.139.472.800 11.742.748.100 1.603.275.300 15,8
III Chi phí 9.218.499.020 10.054.109.156 835.610.136 9,06
IV Lợi nhuận sau thuế 805.852.058 1.477.559.076 671.707.018 83,3

năm 2003 tăng 44,2% so với năm 2002.
Điều đó chứng tỏ quy mô và năng lực sản xuất của Công ty ngày càng phát triển
khiến cho nhu cầu về VLĐ tăng lên. Đồng thời, do sản phẩm của Công ty đợc a
chuộng, việc bán hàng thu tiền ngay, lợi nhuận qua các năm tăng cao nên Công ty trích
quỹ dự trữ bắt buộc và quỹ khuyến khích phát triển sản xuất với tỷ lệ năm sau cao hơn
năm trớc.
- Doanh thu: Năm 2003, tổng doanh thu tăng thêm 15,8% so với năm 2002,
nguyên nhân là do Công ty tăng cờng sản xuất một số ngành cơ khí phụ có lợi nhuận
khá cao, tập trung chú trọng sản xuất mặt hàng chính đem lại lợi nhuận cao cho Công
ty.
- Chi phí: năm 2003 tăng nhẹ 9,06% so với năm 2002. Nhìn vào số liệu trên bảng
ta thấy tốc độ tăng của chi phí thấp hơn so với tốc độ tăng của doanh thu, điều đó cho
thấy có một sự tiết giảm chi phí trong hoạt động sản xuất kinh doanh.
- Lợi nhuận sau thuế cũng tăng nhanh: Năm 2003 tăng 671.707.018đ (83,3%) so
với năm 2002, điều này chứng tỏ Công ty làm ăn rất có hiệu quả
- Thu nhập bình quân 1 ngời /tháng cũng tăng liên tục: Năm 2003 tăng 12,2% so
với năm 2002.
1. Nguồn hình thành VLĐ
1.1. Nguồn VLĐ thờng xuyên
Để đảm bảo cho quá trình sản xuất kinh doanh đợc diễn ra thờng xuyên, liên tục
thì tơng ứng với một quy mô nhất định đòi hỏi thờng xuyên phải có một lợng TSLĐ
nhất định nằm trong các giai đoạn của chu kỳ kinh doanh bao gồm: các khoản dự trữ
nguyên vật liệu, sản phẩm dở dang, thành phẩm và nợ phải thu của khách hàng. Những
TSLĐ này thờng xuyên đợc hình thành từ nguồn VLĐ thờng xuyên có tính chất ổn
định, lâu dài.
Khoa Quản lý Doanh nghiệp
14
Luận văn tốt nghiệp Đào Tiến Dũng
Nguồn VLĐ thờng xuyên = Tài sản lu động - Nợ ngắn hạn.
Bảng 2: Mức độ sử dụng nguồn VLĐ thờng xuyên của Công ty

trả, phải nộp (cha
đến hạn trả nộp...)
83.961.565 49,2 313.179.394 28,9 364.776.909 26,3
2. Tín dụng nhà
cung cấp
86.580.981 50,8 769.128.033 71,1 1.021.366.400 73,7
Trong cơ cấu nguồn VLĐ tạm thời của Công ty ta có thể thấy đợc các khoản phải
trả, phải nộp của Công ty tăng dần qua các năm: năm 2002, 2003 tăng nhẹ về con số
tuyệt đối: 229.217.829đ và 51.597.515đ, tuy nhiên trong cơ cấu nguồn VLĐ tạm thời,
các khoản phải trả, phải nộp lại có tỷ trọng giảm xuống còn 28,9%, đến năm 2003 là
26,3%. Đây là các khoản nợ ngắn hạn phát sinh có tính chất chu kỳ, Công ty có thể sử
dụng tạm thời các khoản này để đáp ứng nhu cầu vốn mà không phải trả chi phí. Tuy
nhiên, điều cần chú ý trong việc sử dụng các khoản này là phải đảm bảo thanh toán
đúng kỳ hạn.
Ngoài ra, còn có khoản tín dụng nhà cung cấp chiếm trung bình 65,2% trong cơ
cấu nguồn VLĐ tạm thời của Công ty, với tỷ trọng lớn nh vậy của khoản tín dụng nhà
cung cấp là cha hợp lý trong cơ cấu nguồn VLĐ tạm thời vì khi sử dụng tín dụng thơng
mại Công ty phải trả chi phí cho khoản tín dụng này, vì vậy, yếu tố quan trọng để đi
đến quyết định có nên sử dụng tín dụng thơng mại hay không là phải xác định chi phí
của khoản tín dụng thơng mại. Ta có thể thấy nguồn VLĐ tạm thời của Công ty khá dồi
dào nhng điều này cũng có nghĩa là đến một lúc nào đó một loạt các khoản phải trả
phải nộp đến hạn trả nộp, Công ty sẽ phải dồn hết vốn để trả và thiếu chủ động trong
mọi hoạt động kinh doanh của mình hơn. Hơn nữa, Công ty Cổ phần Thiết bị Thơng
mại là một doanh nghiệp sản xuất công nghiệp, hoạt động liên tục không mang tính
mùa vụ; vì vậy, yêu cầu tất yếu Công ty cần phải có một lợng VLĐ thờng xuyên nhiều
hơn và ổn định hơn.
2. Phân tích hiệu quả sử dụng VLĐ của Công ty
2.1. Khái quát cơ cấu TSLĐ
Khoa Quản lý Doanh nghiệp
16