1
TRƯỜNG THPT A NGHĨA HƯNG
NGƯỜI SOẠN: NGÔ HÀ VŨ
Chuyên đề 7: PHƯƠNG PHÁP GIẢI BÀI TẬP DI TRUYỀN NGƯỜI
TỰ LUẬN-LÝ THUYẾT.
A/ Tóm tắt lý thuyết quan trọng:
1. Bệnh:
2) Hội chứng:
2
3) Tật: 5) Loại tính trạng
6) Phòng –Chữa
7/ Chỉ số IQ được xác định qua công thức:
AM
IQ = — × 100
AR
AM :Tuổi khôn AR : Tuổi thực
Có nhiều công thức khác nhau để tính tỉ lệ tham gia của yếu tố di truyền trong sự hình thành tính trạng. Sau đây
là công thức đơn giản nhất do Holzinger đề xuất:
% tương hợp cùng trứng - % tương hợp khác trứng
3
H% =
100 - % tng hp khỏc trng
Nu H = 1 , tớnh trng do di truyn quyt nh hon ton.
Nu H = 0 , tớnh trng hon ton do mụi trng.
B/ PHN DNG BI TP
1/ BI TP LIấN QUAN N PH H:
PP chung:
- B1: xỏc nh gen gõy bnh do nm trờn NST thng hay gii tớnh
+ Nu trờn NST khi cú t l mc bnh ng u c 2 gii hoc
m mc bnh, con trai li khụng b bnh
+ Nu trờn NST gii tớnh khi mang cỏc c im ca gen trờn NST

:
+ Căn cứ theo các thể hệ I, II, III, và IV ta có thể khằng định: alen trội A mới là alen gây bệnh ở người và nằm
trên NST thường trong sơ đồ phả hệ này.
+ Lập luận logic ta có thể điền thông tin về KG của các cá thể có mặt trong sơ đồ phả hệ (Sơ đồ trên)
+ Căn cứ vào sơ đồ KG của sơ đồ phả hệ vừa tìm được ta có thể kết luận đáp án cần chọn theo yêu cầu của đề
bài: Trong những người thuộc phả hệ trên, những người chưa thể xác định được chính xác kiểu gen do chưa có
đủ thông tin là: cá thể số 17 và 20.
→ Đáp án C. 17 và 20
HD: Dựa vào sơ đồ phả hệ ta rút ra được một số nhận xét sau:
Gen quy đinh tính trang nằm trên NST thường.
Gen gây bênh là gen trội (dựa vào III 12 và 13 nếu gen gây bệnh là gen lặn thì con phải 100% bệnh).
Giả sử A: gen gây bệnh
A: bình thường
Vậy người bị bệnh có KG A-
Người bình thường có KG aa,
Dựa vào phả hệ để suy luận đáp án đúng
aa
aa
aa
aa
aa
aa
aa
Aa
Aa
Aa
?
?
Gen trội A: gây
bệnh

theo phả hệ bên đây, hãy cho biết khả năng lớn nhất của quy luật di truyền
chi phối căn bệnh là gì:
A. Bệnh do gen trội nằm trên NST X quy định
B. Bệnh do gen trội nằm trên NST thường quy định
C. Bệnh do gen lặn nằm trên NST Y quy định
D. Bệnh do gen lặn nằm trên NST thường quy định
Câu 7. Quan sát phả hệ mô tả sự di truyền của một bệnh qua bốn thế hệ
A) Đột biến gen lặn trên NST thường B)Đột biến gen trên NST giới tính Y
C) Đột biến gen trội trên NST thường D)Đột biến gen trội trên NST giới tính X
Câu 8. Khảo sát sự di truyền một bệnh (viết tắt là M) ở người qua 3 thế hệ như sau:
Quy ước :
: nam bình thường
: nam bị bệnh
: nữ bình thường
: nữ bị bệnh
6
a. Phõn tớch ph h xỏc nh qui lut di truyn chi phi bnh trờn.
b. Xỏc sut ngi III
2
mang gen bnh l bao nhiờu?
GII
a) Bnh trờn do gen ln qui nh (vỡ II
2
v II
3
khụng b bnh). Gen ny nm trờn NST thng (khụng th nm trờn
X hay Y), vỡ II
2
bỡnh thng m III
1

A
alk t t m v giao t I
O
alk t b.
b) Xỏc sut sinh a con th 5 b bnh alk, cú nhúm mỏu B t cp v chng 3 v 4:
- a con ny cú kiu gen l
B
O
I alk
I alk
nhn giao t mang gen hoỏn v I
B
alk = 0,055 t 3 v giao t I
O
alk = 0,5 t 4
Xỏc sut sinh ra a con mang bnh v cú nhúm mỏu B l 0,055 x 0,5 = 0,0275 = 2,75%.
Cõu 10 : Cho phả hệ sau, trong đó alen gây bệnh (kí hiệu là a) là lặn so với alen bình thờng (A) và không có
đột biến xẩy ra trong phả hệ này.
Thế hệ
I
1 2
II
1 2 3 4
III.
1 2 3 4
Khi cá thể II.1 kết hôn với cá thể có kiểu gen giống với II.2 thì xác suất sinh con đầu lòng là trai có nguy cơ bị
bệnh là bao nhiêu? A.25% B.12.5% C.75% D.100%
Cõu 11: Kho sỏt s di truyn bnh M ngi qua ba th h nh sau :
Xỏc sut ngi III
2

O
3
4
B Nhúm mỏu B
AB Nhúm mỏu AB
O Nhúm mỏu O
A Nhúm mỏu A
Bỡnh thng
B bnh
a) Xỏc nh kiu gen ca 3 v 4.
b) Nu cỏ th 3 v 4 sinh thờm a
con th 5 thỡ xỏc sut a con
ny b bnh alkan niu l bao
nhiờu ? Bit rng bỏc s xột
nghim thai a con th 5 cú
nhúm mỏu B.
1
2
3
4
1
2
3
4
1
2
I
II
III
Nam bỡnh thng